ايتلاف زيديان و عباسيان در عصر اول عباسي؛ زمينه‌ها، عوامل، پيامدها

Coalition of Zeidiyeh and Abbasid in the First Phase of Abbasid Era; Grounds, Elements and Consequences

گسترش آراي زيدبن‌علي(م. 122) و حمايت زيديان از رهبران حسني، زيديه را به فرقه‌اي تاثيرگذار در عرصه‌هاي مختلف تبديل كرد. از سويي ديگر نخستين خلفاي عباسي، براي پايان‌دادن به قيام‌هاي شيعي و دست‌يابي به اقتدار پايدار، از هر راهي استفاده مي‌كردند. يكي از روش‌هاي اصلي خلفاي عباسي براي رسيدن به اين هدف نفوذ در بين گروه‌هاي شيعي، بوده است. محور اصلي مقاله حاضر، پاسخ به اين پرسش است كه آيا در عصر اول عباسي بين عباسيان و زيديان ايتلافي برقرار شده است؟ بررسي تعاملات اين دو گروه، وجود جرياني موسوم به ضعفا را در بين زيديه نشان مي‌دهد كه برخي باورهاي آنها، هم‌چون جواز امامت مفضول، مرز فكري آنان را با خلفاي عباسي كم‌رنگ مي‌كرد. مقاله با اين جمع‌بندي به پايان رسيده است كه ظاهراً خلفاي عباسي با بهره‌برداري از زمينه‌هاي موجود موفق به ايتلاف با زيديان و اثرگذاري بر آنها شده‌اند.

The propagation of the thoughts of Zeid Ibn e- Ali 122 A.D and Zeidiyan supporting the leaders of Hassani changed Zeidiyeh to an effective sect in various domains. On the other hand, the first Abbasid caliphs took advantage of any strategies to bring the Shiite uprisings to an end and achieve an everlasting authority. One of the main strategies of Abbasid caliphs has been the penetration among Shiite groups. The main issue of the present article is the answer to this question pertaining to the existence of coalition between Abbasid and Zeidiyan in the first phase of Abbasid era. The study of the interactions of these two groups demonstrates the existence of a current attributed to the weak people some beliefs of them such as the allowance of granted Imamate that would depreciate their thought borderline with Abbasid caliphs. The article concludes that Abbasid caliphs could apparently achieve alliance with Zeidiyan besides having effect on them via taking advantage of the existent grounds.