نقش رفتارهاي غير كلامي در ارتباطات انساني از منظر آيات و روايات اسلامي

با وجود نقش و اهميت بسزايي كه زبان يا ارتباط كلامي در تداوم حيات فردي و اجتماعي ما انسان ها دارد؛ با اين همه، بايد اذعان نمود كه ارتباطات انساني محدود به ارتباط كلامي نمي شود، بلكه بخش چشمگيري از ارتباطات انساني از طريق ارتباط هاي غيركلامي صورت مي پذيرد. ارتباطات غيركلامي، تمام پيام هايي است كه انسان ها در ارتباطات ميان فردي و عمدتاً در تعاملات حضوري و چهره به چهره از طريق نشانه ها و علائم غير زباني به گونه اي مستقل و يا اغلب همراه با پيام هاي كلامي به يكديگر ارسال مي دارند. ارتباط هاي غيركلامي طيف متنوعي از كُنش ها و معاني رفتارها از حالات چهره، نوع نگاه، رنگ رخسار، تا نوع راه رفتن و نشستن، طرز لباس پوشيدن و نظاير اينها را شامل مي شود كه هر يك به صورت خواسته يا ناخواسته پيام هايي را به ديگران انتقال مي دهند و مبناي شكل گيري برداشت ها و داوري هاي ديگران درباره ما مي گردند. با اين توصيف ، درنگ در فرهنگ اصيل روابط اجتماعي اسلام و بررسي بخش مهمي از آيات قرآني و روايات ديني، نشان مي دهد كه آموزه هاي جامع تربيتي و اخلاقي شريعت اسلام، قرن ها پيش از يافته ها و پژوهش هاي صورت گرفته دانشمندان، در كنارتوجه شاياني كه به رفتارهاي كلامي و زباني داشته، بر اهميت و نقش رفتارهاي غيركلامي از جمله گشاده رويي و حُسن خُلق به نيكي واقف بوده و در تحليل ماهيت و همچنين به كارگيري شايسته آنها در مناسبات انساني اهتمام و تاكيد بليغ داشته است. اهميت اين بررسي در پيوند با ماموريت هاي نيروي انتطامي از آنجاست كه اين نيرو يكي از مهم ترين نهادهاي اجتماعي است كه ارتباط مداوم و تعامل گسترده اي با اقشار گوناگون مردم دارد؛ از همين رو، توجه افزون تر به مهارت هاي اجتماعي كاركنان ناجا و آموزش اين مهارت ها از جمله رفتارهاي غيركلامي مي تواند نقش بارزي در انجام شايسته تر وظايف و ماموريت هاي اين نيرو، ايفا نمايد.