بررسي تأثير تاريخ كاشت و مقادير مختلف كود نيتروژن بر خصوصيات كمي و كيفي بابونه Matricaria recutita)) رقم پرسو در شرايط آب و هوايي شوشتر

The Effect of Sowing Date and Different Urea Fertilizer Levels on Quality and Quantity of Chamomile (Matricaria recutita, Perso genotype) in Shoushtar Climate Condition

به‌منظور بررسی تأثیر كود اوره و تاریخ كاشت بر رشد و عملكرد اسانس گل گیاه دارویی بابونه Matricaria recutita)) رقم پرسو آزمایشی به‌صورت كرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوك‌های كامل تصادفی با سه تكرار در سال زراعی 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انجام شد. تیمارهای تاریخ كاشت در 20 بهمن، 30 بهمن و 10 اسفند 1390 در كرت اصلی و مصرف 5، 10، 15 و 20 گرم كود اوره (46%) در مترمربع در كرت فرعی قرار گرفت. تأخیر در كاشت بابونه تا 10 اسفند كاهش بیش از 50 درصدی عملكرد اسانس گل بابونه در مقایسه با تاریخ كاشت‌های 20 و 30 بهمن شد. افزایش مصرف كود اوره تا سطح 15 و 20 گرم اوره در متر مربع سبب افزایش 47 درصدی عملكرد اسانس گل در مقایسه با مصرف 5 گرم اوره در متر مربع شد. بیشترین وزن خشك گل، عملكرد اسانس گل و درصد كامازولن اسانس در تاریخ كاشت 20 بهمن و مصرف 15 گرم كود اوره در متر مربع (به‌ترتیب 4/38 گرم در متر مربع، 36/0 گرم در متر مربع و 4/17 درصد) و تاریخ كاشت 30 بهمن و مصرف 15 گرم كود اوره در متر مربع (به‌ترتیب 2/36 گرم در متر مربع، 34/0 گرم در متر مربع و 1/18 درصد) به‌دست آمد. این مقادیر تفاوت معنی‌داری با تیمارهای تاریخ كاشت 20 و 30 بهمن و مصرف 20 گرم در متر مربع كود اوره نداشتند. نتایج نشان داد بیشترین وزن خشك اندام هوایی، درصد اسانس گل عملكرد اسانس گل و درصد كامازولن بابونه در تاریخ كاشت‌های 20 و 30 بهمن با مصرف 15 گرم كود اوره در مترمربع (150 كیلوگرم در هكتار) مشاهده شد اما توصیه می‌شود آزمایش در یك دوره چند ساله تكرار شود.

A split plots experiment based on randomized complete blocks design was carried out at field research center of Islamic Azad University, Shoushtar branch during 2012 to find out the suitable sowing date and Urea fertilizer used in Chamomile (Matricaria recutita). Main plots including three sowing date (9, 19 and 29 February 2012) and subplots including four levels of Urea fertilizers (5, 10, 15 and 20 g urea fertilizer per m-2). Delay at chamomile sowing date till 29 February decreased essential oil yield up to 50% compared 9 and 19 February sowing date. Increase of Urea fertilizer to 15 and 20 g m-2 increased essential oil yield to 47% compared use of 5 g m-2 Urea fertilizer. Results showed 9 and 19 February sowing date combined 15 and 20 g m-2 Urea fertilizer increase flower dry weight, flower essential oil percentage, flower essential oil yield and chamazolene percentage. Highest flower dry weight, flower essential oil yield and chamazolene percentage were obtained at 9 Februray plant sowing date + 15 g m-2 Urea fertilizer (38.4 g m-2, 0.36 g m-2 and 17.4% respectively) and 19 Februray plant sowing date + 15 g m-2 Urea fertilizer (36.2 g m-2 , 0.34 g m-2 and 18.1%). These data did not have any significant difference with 9 and 19 February plant sowing date + 20 g m-2 Urea fertilizer. According to the results, the most suitable sowing date and Urea fertilizer for Chamomile in Shoushtar condition are 9 and 19 February and 15 g m-2 (150 kg ha-1) Urea fertilizer but it is advised this experiment repeat for multi years.