تاثير تاريخ كاشت و پي شتيمار بذر بر عملكرد و برخي صف تهاي كمي و كيفي رقم اسپيدفيد سورگوم

The effects of planting date and seed priming on yield, yield components & quality and quantity traits of sorghum Speedfeed variety

پيش‌تيمار بذر باعث افزايش سرعت جوانه‌زني، قدرت رشد گياه‌چه و استقرار بهتر گياه شده و در صورت همراه بودن با تاريخ كاشت مناسب، تاثير مثبتي بر عمل‌كرد خواهد گذاشت. اين پژوهش به‌منظور بررسي تاثير پيش‌تيمار بذر و تاريخ كاشت بر صفت‌هاي كمي، كيفي و عمل‌كرد و اجزاي عمل‌كرد سورگوم علوفه‌اي (رقم هيبريد اسپيدفيد) انجام گرفت. آزمايش با دو عامل به‌صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. تاريخ‌ كاشت در سه سطح (12 تير، 22 تير و 1 مرداد) و پيش‌تيمارهاي بذري در چهار سطح (جيبرالين، هيدروپرايمينگ، پلي‌اتيلن‌گليكول و شاهد) به‌ترتيب عامل‌هاي اول و دوم آزمايش بودند. نتايج تجزيه واريانس داده‌ها نشان داد كه اثر تاريخ‌ كاشت بر صفت‌هاي عمل‌كرد علوفه خشك، علوفه تر، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، مساحت برگ، تعداد برگ در بوته و درصد پروتيين خام بسيار معني‌دار (p?0.01) و بر صفت‌هاي قطر و وزن ساقه تر، وزن برگ تر و خشك، و درصد خاكستر غيرمعني‌دار بود. اثر پيش‌تيمار بذر نيز بر صفت‌هاي عمل‌كرد علوفه خشك، علوفه تر، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، مساحت برگ، تعداد برگ در بوته، وزن برگ خشك، وزن ساقه خشك، درصد پروتيين خام و درصد نيتروژن بسيار معني‌دار گرديد. در بين تيمارهاي مختلف پيش‌تيمار بذر، تيمار‌هاي جيبرالين و هيدروپرايمينگ بيش‌ترين تاثير را بر صفت‌هاي مذكور داشتند. برهم‌كنش عامل‌هاي مورد بررسي بر صفت‌هاي ارتفاع بوته، تعداد پنجه، مساحت برگ، تعداد برگ در بوته، وزن برگ خشك، درصد پروتيين خام و درصد نيتروژن بسيار معني‌دار و بر عمل‌كرد علوفه خشك، تر و وزن ساقه خشك معني‌دار بود. تيمار هيدروپرايمينگ در تاريخ كاشت اول (12 تيرماه) بيشينه عمل‌كرد علوفه تر و خشك (به‌ترتيب 95262 و 56037 كيلوگرم در هكتار) را توليد كرد

Seed priming caused to increase germination rate, seedling growth vigor and better stability that accompany with optimal planting date would had positive effect on yield. This research was carried out in order to study the effect of planting date and seed priming on yield, yield components and quality and quantity traits on forage sorghum Speedfeed hybrid variety. The experiment was carried as factorial based on randomizes complete blocks design with three replications. The first factor was planting date including (3 July, 13 July and 23 July) and second factor was seed priming including GA, Hydro-priming, PEG and Control treatments. The results showed that there had strong significantly different in 1 percent probability about fresh forage yield, dry forage yield, plant height, tiller number, leaf area, leaf per plant number, dry leaf weight, dry stem weight, crude protein percentage and nitrogen percentage traits, but this difference was not significant for diameter stem, fresh stem weight, fresh leaf weight and ash percentage traits. For different levels of seed priming were observed significantly different in relation to dry forage yield, fresh forage yield, plant height, tiller numbers, leaf area, leaf per plant number, dry leaf weight, dry stem weight, crud protein percent and nitrogen percent traits. In among of different treatments of seed priming, GA and Hydro-Priming had the best effects on mentioned traits. In relation to interaction effects (Priming ×Planting Date) also there had significantly different statically in 1 percentage probability in dry forage yield, fresh forage yield, plant height, tiller numbers, leaf area, leaf per plant number, dry leaf weight, dry stem weight, crud protein percent and nitrogen percent that showing different behavior of different planting dates on different levels about mentioned traits.