كليدواژه :
بلاغت , محاوره , سبك‌شناسي , سوره‌ي اعراف , گفتگو
چكيده فارسي :
سوره‌ي اعراف با 206 آيه، به عنوان دومين سوره‌ي بزرگ قرآن كريم، بيشترين آيات مربوط به گفتگو را به خود اختصاص داده است؛ به طوري كه هم طرفين گفتگو و هم موضوعات و اسلوب‌هاي گفتگو در اين سوره متنوع است. در اين مقاله نگارنده بعد از بيان مقدمه‌اي درباره‌ي معناي لغوي و اصطلاحي «مـحاوره»، مقاله را به دو بخش بررسي اسلوب‌هاي انشايي و خبري تقسيم مي‌كند، و در هر بخش به بررسي جلوه‌هاي بلاغي آيات گفتگو مي‌پردازد، و به اين سوال پاسخ مي‌دهد كه كدام مباحث بلاغي در آيات گفتگو در سوره‌ي اعراف بيشترين كاربرد را دارد؟ نگارنده سعي نموده است تا تمام جلوه‌هاي بلاغي بكار رفته در اين آيات را بيان نمايد. با بررسي اين آيات به اين نتيجه مي‌رسيم كه طرفين گفتگو بيشتر از اسلوب انشايي طلبي در قالب امر، نهي، استفهام و ندا بهره برده‌اند كه اكثر آنها از معناي اصلي خود خارج شده و در معناي ديگري بكار رفته است. همچنين اسلوب‌هاي خبري بيشتر از نوع طلبي و انكاري مي‌باشند. از مسايل بلاغي ديگري كه در اين گفتگوها استفاده شده است مي‌توان به، مجاز، ايجاز، اطناب، التفات، قصر و اسلوب حكيم، طباق، تذييل، ايضاح بعد از ابهام و تفصيل بعد از ايجاز ،انواع عطف، حذف، كاربرد جمله فعليه و اسميه و تقديم و تاخير اشاره كرد. از گفتگوهاي مهم سوره‌ي اعراف مي‌توان به گفتگوهاي پيامبران خدا و اقوام آنها اشاره كرد كه با بررسي اين گفتگوها به اسرار تشابه اسلوبي آنها پاسخ داده مي‌شود. نگارنده در اين مقاله با استفاده از شيوه‌ي استقرايي و توصيفي - تحليلي بر اساس ترتيب آيات سوره‌ي اعراف به بررسي جلوه‌هاي بلاغي، آيات گفتگو در سوره‌ي اعراف مي‌پردازد.
چكيده لاتين :
Surah Al-A’raf (The Heights) with 206 verses is considered as the second detailing Surah in the Holy Qurʹan which is characterized by the most verses associated with dialogue, so that interlocutors and the subjects as well as the modes of dialogue are of variety in this Surah. In this article, after an introduction to the literal and idiomatic meanings of the term “mohavereh”, there are two sections on the examination of compositional and predicative modes. In each section, the rhetorical manifestations of the verses related to conversations are investigated to address what rhetorical topics in the dialogic verses in Surah Al-A’raf are the most frequently used. The author has tried to explain all the rhetorical manifestations used in these verses. By studying these verses, it was found that interlocutors mostly employ request compositional modes in the form of ordinance, forbiddance, interrogation, and calls which are mostly away from their original meanings and used for other meanings. Moreover, the predicative modes are of request and denial types. Other rhetorical devices used in these dialogues included metonymy, brevity, redundancy, iltefat, ghasr and uslub-al-hakim, antithesis, tabzil, elucidation after ambiguity, explanation after brevity, different reference types, elimination, use of verbal case and nominative statements, and advancing and delaying. Among the most important dialogues incorporated into Surah Al-A’raf are the ones between the prophets and their peoples which are examined to reveal the secrets of their rhetorical similarities. Using inductive as well as descriptive-analytical methods, the rhetorical manifestations of the dialogic verses of Surah Al-A’raf are dealt with in their order.
