بررسي اثربخشي كيفيت حسابرسي بر كاهش تاخير در ارايه گزارش حسابرسي شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

Investigating Effectiveness of Audit Quality on Reduction of Audit Report Delay in Companies Listed in Tehran Stock Exchange

درك عوامل موثر بر تاخير در ارايهگزارش حسابرسي مهم است؛ زيرا، به‌طور مستقيم بر به‌موقع بودن گزارش‌هاي مالي به عنوان يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي كيفي صورت‌هاي مالي اثر مي گذارد. ارايه ديرهنگام اطلاعات حسابداري، در تصميم‌گيري‌هاي اقتصادي و مالي ارزش ندارد. در اين مقاله، رابطه بين اثربخشي كيفيت حسابرسي (از طريق سه عامل: تغيير حسابرس، تخصص حسابرس در صنعت و نوع گزارش حسابرس) و كاهش تاخير در ارايهگزارش حسابرسي شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسي مي‌شود. نمونه پژوهش شامل 64 شركت بورسي در بازه زماني 1391-1384 و روش مورد استفاده براي آزمون فرضيه‌ها رگرسيون داده‌هاي تركيبي است. نتايج آزمون آماري فرضيه‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه بين نوع گزارش حسابرس با تاخير در ارايهگزارش حسابرسي، رابطه مثبت و معناداري وجود دارد. يعني، در صورت دريافت گزارش حسابرسي تعديل‌شده، تاخير در ارايهگزارش حسابرسي بيشتر مي‌شود. هم‌چنين، نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه بين تغيير حسابرس و تخصص حسابرس در صنعت با تاخير در ارايهگزارش حسابرسي،رابطه معنادار آماري وجود ندارد. يعني، تغيير حسابرس و تخصص حسابرس در صنعت باعث كاهش تاخير در ارايهگزارش حسابرسي نمي‌شود.

It is important to understand the factors that affect audit report delay, since this directly affects the timeliness of financial reporting, which is one of the most important qualitative attributes of financial statements. Old accounting information has not worth in the economic and financial decisions. This paper investigated the relationship between effectiveness of the audit quality (in terms of auditor change, auditor industry specialization and type of auditor’s report) and reduction of audit report delay for the companies listed in the Tehran Stock Exchange. In this study, the sample consists of 64 companies in the period 2005-2012, and for testing the hypothesis the statistical panel data regression was used. The results showed that there is a positive and significant relationship between types of auditor’s report with audit report delay. That is, audit report delay is higher for receiving qualified audit report. Also, the results showed that there is not a significant relationship between either auditor change or auditor industry specialization and audit report delay. That is, auditor change and auditor industry specialization do not lead to reduction in audit report delay.