ارزيابي كيفيت زندگي شهري با استفاده از روش تصميم گيري چند معياره (مطالعه موردي : نواحي شهر ياسوج)

Investigating Urban Quality of Life Using Multi-Criteria Decision Making Model (A Case Study of Yasuj Neighborhoods)

امروزه كيفيت زندگي شهري به عنوان كليدي‌ترين مفهوم در برنامه ريزي شهري است. بر اين اساس در بسياري از كشورهاي توسعه يافته برنامه‌ريزان در تلاش براي نمايش سطوح كيفيت زندگي در سطوح مختلف جغرافيايي هستند تا از اين طريق بتوانند راهكارهاي بهينه‌اي را براي بهبود كيفيت زندگي نواحي عقب مانده از نظر شاخص‌هاي مورد بررسي بيابند.در مطالعه حاضر، كيفيت زندگي به عنوان بر هم كنش ميان منابع، امكانات و فرصت‌هاي فراهم شده براي تامين نيازهاي انساني و همچنين دريافت، ارزيابي و رضايت افراد و گروهها از براورد شدن نيازهايشان در يك مكان خاص در نظر گرفته شده است. هدف از اين مقاله، بررسي و ارزيابي كيفيت زندگي شهروندان و نابرابري اين سطح كيفيت در سطح ناحيه‌اي در شهر ياسوج است. روش پژوهش در اين تحقيق توصيفي –تحليلي است كه از طريق اسناد و مدارك موجود با استفاده از روش كتابخانه‌اي و پرسشنامه‌اي اطلاعات حاصله را مورد تجزيه و تحليل قرار داده است. براي شناخت سطح كيفيت ناحيه‌اي 21 شاخص مورد بررسي از طريق مدل آنتروپي شانون وزن‌دهي شده و در اين راستا، تاپسيس به عنوان روش تصميم‌گيري چند شاخصه‌اي استفاده شده است. بر مبناي يافته‌هاي تحقيق نواحي شهر در سه سطح برخوردار، نيمه برخوردار ويا متوسط، و محروم و يا فرو برخوردار طبقه‌بندي شده‌اند. نتايج نشان مي‌دهند كه در ميان ناحيه‌هاي شهر ياسوج ناحيه4 با ضريب اولويت 04/0 در پايين‌ترين سطح برخوردار قرار گرفته، و ناحيه‌هاي 1و3 هر كدام در ضريب 048/ 0 و 043/0در سطحي نزديك به يكديگر در سطح دوم و يا نيمه برخوردار و ناحيه 2با برخورداري كامل در سطح و با ضريب 089/0در ناحيه‌ها قرار دارند.يافته‌هاي تحقيق مي‌تواند به پيشبرد مطالعات زندگي شهري كمك نمايد

Today urban quality of life is one of the most common concepts in urban planning. Accordingly many developed countries are drawing the levels of quality of life in different geographical areas to present optimized guidelines for improving the less developed regions. At present study, quality of life is considered as interaction among the resources, amenities and the provided opportunities for human needs and also understanding, investigating and satisfaction of different individuals and groups in a particular location. The aim of this article is to survey and investigate quality of life and inequality in city of Yasuj at area level. The methodology of the research is based on analytical and descriptive method which accompanied with secondary information and also a field work was conducted to complete the questionnaires. To identify the level of quality, 21 indices were weighted using Shannon entropy and also TOPSIS was applied as multi-criteria decision method. On the base of findings the city divided into three areas of privileged, mid-developed and unprivileged. The results showed that the area of 4 with priority coefficient of 0.04 placed in lowest level. The areas of 1 and 3 with 0.048 and 0.043 had the second level of development and finally the area of 2 has been a privileged part of the city with 0.089. The findings of this study could be applied to identify the less developed areas of the city for planning purposes.