تحليل ساختار روايتي داستان بهرام و گل‌اندام برپايه نظريّه گريماس

Analysis of the Narrative Structure of the Story of Bahram and Gol-andam Based on Greimas Theory

روايت‌شناسي به عنوان بزرگترين ارمغان ساختارگرايي، يكي از مهم‌ترين حوزه‌هاي نظريّه ادبي مدرن محسوب مي‌شود. در قرن بيستم ميلادي، ساختارگرايان به پيروي از پراپ، در صدد ارايه الگوي كلّي در ساخت انواع روايت برآمدند. در همين زمينه، آ.ژ.گريماس، مشهورترين نظريّه‌پرداز روايت، از دامنه محدود مطالعات پراپ فراتر رفت و با ارايه الگوي كنشي و زنجيره‌هاي روايتي خود، تلاش كرد تا به دستور كلّي زبان روايت دست يابد و هر روايت را با ساختار روايي خاص تجزيه و تحليل كند. او الگوي كنشي خود را به‌گونه‌اي طرّاحي كرد كه با تمام روايت‌ها قابل تطبيق باشد. بر همين اساس، در اين پژوهش سعي بر آن است تا ساختار روايتي داستان «بهرام و گل‌اندام»، به عنوان نمونه‌اي از منظومه‌هاي غنايي عاشقانه، بر مبناي نظريّه گريماس مورد مطالعه قرار گيرد و ساختار طرح اصلي روايت با تغيير وضعيّت‌ها بر اساس تقابل‌هاي دوگانه و زنجيره‌هاي روايي و همچنين الگوي كنشي روايت تحليل و بررسي شود. پس از تجزيه و تحليل متن، اين نتيجه حاصل شد كه الگوي كنشي گريماس در تحليل روايت منظومه غنايي بهرام و گل‌اندام تقريباً مفيد و قابل تطبيق است و طرح داستان از ساختار و انسجام روايي خاصّي برخوردار و از دو منظر (تقابل‌هاي دوگانه و قاعده‌هاي نحوي) قابل بررسي است و از لحاظ كنشي، شامل دو الگوي كنشي مجزّا با كنشگران متمايزي است كه در ديگر روايت‌ها كمتر مشاهده مي‌شود

The study of narratives, as the greatest gift of structuralism is considered as one of the most important aspects of the modern literary theory. Following Prop, structuralists attempted to present an overall model in creating different narrative in the 20th century. In this field, A. J. Greimas—the most popular narrative theorist—went beyond the limited studies of Prop, and presented his action model and his narrative chains. By doing so, he attempted to reach to the general principles of the narratives language and to analyze each narrative based on a specific narrative structure. He created his action model in a way that it can be adaptable which other narratives. Therefore, the aim of the present research is to study the narrative structure of Bahram and Gol-andam story, as a sample of the amatory and lyrical poems based on Greimas theory so we can analyze the structure of the original Plot using changes in statuses according to two-fold reciprocities, the narrative chains, and the action model of narratives. after analyzing the context, we concluded that Greimasʹs action model in analyzing the narrative of lyric poems of Bahram and Gol-andam is approximately useful and plot of the story has a particular structure and narrative cohesion and is investigate from two viewpoints (two-fold reciprocities and syntactic rules) and from the action viewpoint, it includes two distinct action models with distinct actives which is rarely seen in other narratives.