معرفت ديني و تاثير آن بر مفهوم آزادي در انديشه امام خميني(ره)

Religious knowledge and its impact on the freedom Concept in thought of Imam Khomeini

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اسلام سیاسی با ورود به عرصه عملی سیاست، با مسائل جدید و مفاهیم بازتفسیر شده از سوی برخی از خرده گفتمان‌های سیاسی روبه‌رو شد. آزادی، ازجمله مفاهیمی بود كه در منازعه خرده گفتمان‌های مختلف معنایی متفاوت بر آن حمل می‌شد و در همین فضا نیز نظریه‌پردازان گفتمان اسلام سیاسی فقاهتی در مفصل‌بندی گفتمانی خود، معنای این دال شناور را با تكیه ‌بر نظم معرفتی دینی تثبیت كردند. امام خمینی(ره) اندیشمند برجسته این جریان فكری، در این شرایط، با تأكید بر روش فقاهتی، سعی در تعریف و ترسیم حدود آزادی می‌نماید. در این نوشتار این فرض به آزمون گذاشته می‌شود كه به دلیل معرفت‌شناسی دین‌محور امام(ره)، با وجود زمانه و زمینه متحول «هم مفهوم آزادی و هم حدود آن در اندیشه امام خمینی(ره)، همواره ثابت بوده است». امام(ره) با تكیه‌ بر معرفت دینی با تعریفی همسو با مفهوم «آزادی مثبت»، آزادی را «حقی الهی و ذاتی برای انسان» كه به سعادت و تعالی حقیقی انسان كمك می‌كند تعریف و آزادی مورد نظر گفتمان لیبرالِ غربی را رد ­كردند. در این نوشتار با استفاده از روش ­شناسی كوئنتین اسكینر، ضمن واكاوی فضای بیان آراء فقهی-سیاسی امام خمینی(ره)، تفسیر دین و تأثیر آن بر مفهوم آزادی در آراء سیاسی ایشان تحلیل می‌گردد.

After the Islamic Revolution in Iran, political Islam to enter the realm of practical politics, face with new issues and concepts interpreted by some other political discourses. Freedom one of the most important concepts in the discourse of conflict, it carried a different meaning. The Imam Khomeini as intellectual scholar of this discourse, in these conditions, with emphasis on jurisprudents method, trying to define and delineate the limits of freedom. In this paper, the assumption will be tested: that imam Khomeiniʹs religious epistemology, The concept of freedom and its framework, has been fixed in his thought’’.  In this paper, using Quentin Skinner methodology, we analyzed the expression of political and religious views of Imam Khomeini, the interpretation of the concept of freedom of religion and its impact on his political views. Imam relying on religious knowledge defines the concept of freedom as "positive freedom". He defines the concept of freedom as "divine and natural right" that helps the true happiness of human.