بررسي كيفيت مراقبت بيماران ديابتي نوع 2 بر اساس سيستم امتيازدهي در مراجعين به درمانگاه ديابت اردبيل، 1393

Evaluation of Diabetes Quality of Care Based on a Care Scoring System among People Referring to Diabetes Clinic in Ardabil, 2014

زمينه و هدف: اجراي موفق برنامه ‏هاي مراقبت از بيماران ديابتي مي‏تواند عوارض حاد و مزمن ناشي از بيماري را كاهش دهد. اين مطالعه به منظور ارزيابي وضعيت مراقبت بر اساس سيستم امتيازدهي، در بيماران ديابتي نوع 2 كلينيك ديابت اردبيل طراحي و اجرا شد. روش كار: مطالعه به صورت مقطعي، با انتخاب 300 نفر از بيماران ديابتي نوع دو 70-20 ساله به روش آسان در سال 1393 اجرا شد. اطلاعات بيماران با استفاده از پرسشنامه، توسط پرسشگر جمع ‏آوري گرديد. بر اساس امتياز جدول نمره‏ دهي مراقبت، هر بيمار در يكي از طبقات ? 10، 20-15 و > 20 قرار گرفت. آناليز آماري با روش‌هاي آمار توصيفي و با استفاده از آزمون‌هاي ANOVA، كروسكال- واليس، كاي دو و آزمون دقيق فيشر انجام شد. يافته ها: اكثريت بيماران را زنان تشكيل مي‌داد (3/72%) و ميانگين و انحراف معيار سن بيماران 13/9±13/54 سال بود. ميانگين و انحراف معيار BMI، 77/4±58/29؛ HbA1c، 13/2±93/8؛ FBS، 23/84±81/191 و طول مدت ابتلاي به بيماري 89/5±74/7 بود. ميانگين و انحراف معيار مقادير كلسترول، LDL، HDL و تري گليسيريد به ترتيب برابر 18/47±75/189، 13/38±09/105، 16/13±45/49 و 58/96±77/195 بودند. ميانگين و انحراف معيار امتياز كيفيت مراقبت در مشاركت كنندگان 67/9±03/23 بود. اين امتياز در 7/29% بيماران ?10، 51% در محدوده 20-15 و در 3/19% نيز > 20 بود. مقادير متغيرهاي HbA1c، FBS، فشارخون دياستوليك، كلسترول و LDL در سه گروه مراقبتي اختلاف معني ‌داري نشان دادند (05/0 > p). نتيجه گيري: در مطالعه حاضر وضعيت مراقبت بيماران ديابتي نوع دو فاصله زيادي با استانداردهاي توصيه شده دارد؛ لذا جهت رفع موانع و مشكلات موجود، اجراي برنامه‏ هاي مداخله‏ اي موثر توصيه مي‏شود. همچنين استفاده از سيستم امتيازدهي در ارزيابي وضعيت مراقبت مي‏تواند به عنوان روشي سريع، آسان و قابل اعتماد جهت بررسي كيفيت مراقبت بيماران ديابتي مورد استفاده قرار گيرد.

Background & objectives: Successful implementation of diabetes care can reduce acute and chronic complications of diabetes. This study was conducted to evaluate the quality of care according to a care scoring system among people with type 2 diabetes referring to the diabetes clinic in Ardabil. Methods: This cross sectional study was conducted in 2014 and a total of 300 people with type 2 diabetes in age range of 20-70 years old were included via convenience sampling. Data were collected by an interviewer using a structured questionnaire and checklist. Each patient was classified according to a quality of care scoring system into 3 categories: ?10, 15-20, > 20. Statistical analysis performed by SPSS v.20 software and descriptive analysis used to display data as frequency tables and graphs. Analytical tests such as ANOVA, Kruskal-Wallis, Chi squared, and fisher exact test were also used to analyze the data. Results: The mean age of patients was 54.13 ± 9.13 and the majority of them were women (72.3%). The mean of BMI and HbA1c was 29.58 ± 4.77 and 8.93± 2.13, respectively. The mean of FBS was 191.18 ± 84.23 and the average length of disease was 7.74±5.89 years. The mean of quality of care score among participants was 23.20±9.99. About one-third of patients (29.7%) had a quality care score ?10, half of them (51%) had a score between 15-20, and only 19.35% had a score > 20. There was an association between HbA1c, FBS, diastolic blood pressure, cholesterol and LDL with a quality of care score which was statistically significant (p < 0.05). Conclusion: In this study there was a gap between the current quality of care of patients and recommended standards. Therefore in order to minimize the current barriers and problems it is recommended to implement an effective interventional program. In addition, using a quality care scoring system is a rapid, easy and valid method for evaluating diabetes quality of care. Keywords: Type 2 Diabetes, Scoring System, Quality of Care, Standard of Care, HbA1c.