ارتباط ويژگي هاي شخصيتي با مصرف خودسرانه آنتي بيوتيك در دانشجويان

Relationship between personality characteristics and use of antibiotics among college students

چكيده مقدمه: علي رغم تاكيد سازمان جهاني بهداشت بر لزوم محدود كردن مصرف آنتي بيوتيك ها، مصرف اين داروها در سراسر جهان در حال افزايش است. از آنجا كه مطالعات نشان داده اند شخصيت نقش تعيين كننده اي بر رفتارهاي بهداشتي افراد دارد، لذا، اين احتمال وجود دارد كه با طراحي مداخلات مناسب بتوان رفتارهاي بهداشتي افراد از جمله مصرف خود سرانه انتي بيوتيك را تغيير داد. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعيين ارتباط ويژگي هاي شخصيتي با مصرف خودسرانه آنتي بيوتيك در دانشجويان طراحي گرديد. روش كار: در اين مطالعه توصيفي از نوع همبستگي 405 نفر از دانشجويان دانشگاه هاي شهر قم به روش در دسترس وارد مطالعه شده و از آنان خواسته شد دو پرسشنامه سنجش شخصيت نيو (Neuroticism Extraversion Openness Inventory) و مشخصات جمعيت شناختي را تكميل نمايند. داده ها با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي شامل آزمون تي مستقل، من ويتني و مجذور كاي تجزيه و تحليل گرديد. نتايج: در مجموع شركت كنندگان در مطالعه 255 دانشجوي دختر و 150 دانشجوي پسر با ميانگين سني 39/4± 76/21 سال بودند. 8/53 درصد دانشجويان بيان كردند كه در سه ماه گذشته آنتي بيوتيك استفاده كرده اند كه از اين تعداد 8/49 درصد آنتي بيوتيك مورد نياز خود را با نسخه پزشك و بقيه (2/50 %) بدون نسخه پزشك تهيه كرده بودند . شايعترين علت مصرف آنتي بيوتيك ايجاد علايم سرماخوردگي و آبريزش بيني و پر مصرف ترين دارو آموكسي سيلين بود. عدم نياز به مراجعه به پزشك در زمان بيماري به عنوان شايعترين علت مصرف خودسرانه آنتي بيوتيك ذكر شده بود. نتايج مطالعه نشان داد مشاركت كنندگان از درجات متوسطي از روان نژندي، برون گرايي، انعطاف پذيري، توافق پذيري و با وجدان بودن برخوردارند و ميانگين نمرات ابعاد شخصيت در دو گروه مصرف و عدم مصرف خودسرانه آنتي بيوتيك تفاوت معني داري ندارد. نتيجه گيري: با توجه به شيوع بالاي مصرف خودسرانه دارو در بين دانشجويان، لازم است مداخلات مناسب با هدف افزايش آگاهي و تصحيح نگرش و عملكرد دانشجويان در اين زمينه تدوين گردد. همچنين مطالعات بيشتر در زمينه تاثير ويژگي هاي شخصيتي و ابعاد رواني بر مصرف خودسرانه دارو ضروري به نظر مي رسد.

Abstract Introduction: Despite the emphasis of World Health Organization on limiting antibiotics, its use is increasing worldwide. Since studies have shown that personality has a role in determining individuals’ health behavior ,thus it is possible to change one’s health behaviors like self medication through suitable interventions. Objective: Present study aims to determine the relationship between personality characteristics and self use of antibiotics among students. Methods: In this co relational descriptive study, 405 students of Qom universities entered the study by available sampling method and were asked to complete both questionnaires of Neuroticism Extraversion Openness Inventory and demographic information. Data were analyzed through descriptive and inferential statistics such as t-test, Mann Whitney and chi-square. Results: Study participants consisted of 255 female and 150 male students with an average age of 21.76 ± 4.39 years. 53.8% of students stated using antibiotics in last three months and of which 49.8% obtained antibiotics by physician prescription, and the rest (50.2%) without a prescription. The most common cause of antibiotic use was symptoms of cold and rhinorhea and Amoxicillin was the most used antibiotic. No feeling of need to refer to physician during illness was listed as the most common reason for self-medication with antibiotics. Study results indicated that participants had moderate level of neuroticism, extraversion, agreeableness and conscientiousness. The mean score of personality dimensions showed no significant difference in two groups of self-medication users and non-users (P > 0.05). Conclusion: Considering the high prevalence of self-medication among students, it is necessary to increase awareness and promote development of studentsʹ attitudes and performance through proper interventions. Also, further studies seem necessary on impact of personality characteristics and psychological aspects on self medication of antibiotics.