وقف پول

Waqf (Mortmain) of money

در متون اسلامي وقف پول بيشتر به‌عنوان «وقف درهم ودينار» بوده، زيرا پول در دوره‌هاي اوليه اسلامي در همين دو، منحصر مي‌شده است. تعريف ارايه شده از سوي فقها براي وقف موجب شده است تا وقف به اعياني منحصر شود كه انتفاع از آنها موجب تلف در آنها نباشد و نتيجه آنكه گسترش دايره وقف و تجهيز بسياري از دارايي‌ها در غالب آن ناممكن شده است. امروزه با توجه به ماهيت اعتباري پول‌ها، اين سوال مطرح مي‌شودكه آيا وقف پول مشروع است؟ اگرچه اصل موضوع وقف، مورد پذيرش بيشتر جوامع (تحت عناوين مختلف) بوده، امروزه از مهم‌ترين مسايل، اختلاف در حوزه اموال وقفي است كه ضرورت بازنگري در مسايل فقهي، حقوقي و اقتصادي آن بر كسي پوشيده نيست. از سوي ديگر تعريف ارايه شده از سوي فقها و انديشمندان شيعي، مبني بر «حبس عين مال» موجب شده است تا موضوع در اعيان منحصر شود، ليكن با لحاظ تحولات اقتصادي و اينكه امروزه در عرصه‌هاي اقتصادي، مال معاني بسيار گسترده‌تر از آنچه پيش از اين مي‌دانستيم يافته است، مي‌توان اذعان داشت تحديد وقف به اعيان، امكان بازنگري دارد و با توجه به مقتضيات زمان، تصور سنتي از ضرورت بقاي مال در صورت استفاده نيز قابل بررسي و اصلاح است.

In Islamic texts, waqf of money was restricted to Dirham and Dinar, for the only prevailing money in early Islam has been these two kinds. Definitions of waqf presented by jurists as “imprisoning the concrete property” resulted in restriction of waqf to those things benefitting of which would not lead to their destruction. Consequently, expanding the scope of waqf became almost impossible. As today the concept of money has undergone fundamental changes and has become of a conventional and not a concrete nature, this question may be raised whether waqf of money is lawful. Thus, it could be supposed that restriction of waqf to concrete properties and to those things benefitting of which would not lead to their destruction should be a matter of reconsideration