تحليل پيوند علم و فناوري با مطالعه استنادي پروانه‌هاي ثبت اختراع ايراني در طول سال‌هاي 2009-2013

Investigating the Link between Science and Technology through Citation Analysis of Iranian Patent during 2009-2013

هدف: تحلیل جریان دانش از طریق بررسی استنادهای پروانه‌های ثبت اختراع ایران است. روش/ رویكرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش علم‌سنجی و مطالعه استنادی انجام گرفته است. ابتدا پروانه‌های ثبت اختراع ایران، از پایگاه پروانه‌های ثبت اختراع و علائم تجاری امریكا (USPTO) استخراج شد و موضوعات بر اساس "طبقه‌بندی بین‌المللی پروانه ثبت اختراع" تعیین و استنادهای موجود در آنها به‌تفكیك پروانه‌های ثبت اختراع و دیگر منابع علمی تحلیل گردید. یافته­ها: فقط 43 درصد از پروانه‌های ثبت اختراع به منابعی غیر از پروانه‌های ثبت اختراع استناد كرده­اند و از كل استنادهای صورت گرفته، در حدود 6/77 درصد استنادها به دیگر پروانه‌های ثبت اختراع و فقط 4/22 درصد استنادها به منابع غیر از پروانه‌های ثبت اختراع بوده است. آزمون‌ها معنا‌دار بودن اختلاف در تعداد استناد به پروانه‌های ثبت اختراع ایران به‌صورت كلی و نیز در میان حوزه‌های موضوعی را نشان می‌دهد. نتیجه‌گیری: پروانه‌های ثبت اختراع ایران، بیشتر فناوری- بنیان هستند تا علم- بنیان  

Purpose: Analysis of knowledge flow through investigation of Iranian patents. Methodology: Scientometric method and citation analysis has been employed. The Iranian patents were collected from United States Patent and Trademark Office (USPTO) database and the subjects were selected based on International Patent Classification (IPC). The patentsʹ citations were analyzed by the references to patents or other scientific resources. Results: Only 43% of patents cited non-patent resources. Regarding all the citations, about 77.6% of them referred other patents and only 22.4% cited other resources. Also, the statistical testsʹ results show a significant difference between the number of citations to patents and to other resources, as well as a significant difference between selected subject fields. Conclusion: Iranian patents are science-based rather than technology-based.