سياست گذاري اجتماعي: زمينه ها و رويكردها

Social Policy: Themes and Approaches

سياس تگذاري اجتماعي، رشت هاي علمي است كه شامل جزييات پيچيد هاي درباره طراحي و تحليل سياس تهاي اجتماعي است. سياس تگذاري اجتماعي، همچنين، مجموعه اقدا مهايي است كه دول تها براي مواجهه با مشكلات اجتماعي، ب هويژه، در حوز ههاي بهداشت، آموزش، مسكن، رفاه و تامين اجتماعي در دستور كار قرار م يدهندكه نقش تاثيرگذاري در ارتقاي مشروعيت سياسي آنها دارد. توجه به اين نوع سياس تگذاري، ب هويژه، در دوراني كه جوامع مختلف با انواعي از عدم قطعي تها و مخاطر ههاي اجتماعي، اقتصادي و زيس تمحيطي مواج هاند اهميت دوچنداني يافته است و به همين نسبت، انواعي از مناقش ههاي نظري و عملي حول اين بح ثها وجود دارد. ب هرغم اينكه در ايران، سياس تهاي اجتماعي درمعناي عملي آن از چند دهه پيش از جانب دول تها اعمال م يشده است، اما در معناي علميِ آن بحث جديدي است و در دانشگا هها چندان مورد توجه نيست. اين موضوع سبب شده است كه مفاهيم و نظري ههاي اين حوزه، گاه با تداخ لها و نارساي يهايي مطرح شود. در اين مقاله، سعي شده است با توجه به مناقش ههاي موجود در حوزه سياس تگذاري اجتماعي، زمين ههاي شك لگيري و رويكردهاي نظري اين حوزه دست هبندي شود. در اين مقاله، با رويكردي توصيفي، ضمن بررسي انواع تعري فهاي اراي هشده درباره سياس تگذاري اجتماعي، رويكردهاي نظري مربوطه در سه دسته نظري ههاي: بازنمايي، هنجاري و تب ييني جاي داده شده است و براساس مطالعات انجا مشده در ده ههاي اخير، به طور مصداقي هركدام از اين دست هها توضيح داده شده است. نتايج نشان داد كه ناديده گرفتن تفاو تهاي زماني و تغ ييرات نهادي در كشورهاي مختلف و همچنين ه مزماني مطالعات اين حوزه با افول دول تهاي رفاه، نارساي يهاي را در توان تب يين و توصيف اين رويكردها موجب شده است. همچنين تاكيد صرف بر ماهيت و ميزان هزين ههاي رفاهي و اجتماعي دول تها، نم يتواند نماگر مناسبي براي تحليل نظام رفاهي و رويكرد غالب سرماي هگذاري اجتماعي در كشورهاي مختلف باشد.

Social policy as an academic discipline focuses on study the methods of devising and analyzing social policies. In the mean time, social policy may refer to governments’ interventions that deal with social problems, particularly in health, education, housing, welfare and social security and other spheres which bear effective role in endorsing political legitimacy of respective states. Social policy would appear more substantial when societies confront a variety of social, economic and environmental risks and uncertainties; accordingly, the theoretical and empirical arguments arise. Considering the current arguments in the domain of social policy, this paper tries to classify the backgrounds of formation of theoretical approaches in the area. Assuming a descriptive approach, the paper reviews various definitions of social policy and categorizes the relevant theoretical approaches into three main theories: representational, normative and explanatory. The findings show how negligence about time variances and institutional changes in various countries as well as the concurrence of the studies in this area with the failure of welfare states has made the explanation and description of such approaches insufficient. Moreover, sheer emphasis on the nature and extent of welfare and social expenses of governments would not be a proper indicator for analyzing welfare system and a dominating approach to social investment in different countries.