تحليلي بر الگوي گسترش كالبدي فضايي شهر ياسوج

Analyzing Physical- Spatial Development Model of Yasuj

يكي از موضوعات حياتي قرن بيست و يكم براي دانشمندان شهري در ارتباط با پايداري شهر، نوع فرم شهر(فشردگي يا پراكنش) و حومه‌نشيني يا نوشهرنشيني است. لذا آگاهي از فرم فضايي و شكل شهر مي‌تواند نقش مهمي در ميزان موفقيت برنامه‌ريزان شهري داشته باشد و به بهبود محيط‌هاي شهري كمك شاياني بنمايد. هدف از اين مقاله تحليل الگوي فيزيكي گسترش شهر ياسوج مي‌باشد. نوع تحقيق كاربردي و روش بررسي آن توصيفي- تحليلي است. داده‌ها و اطلاعات مورد نياز از طريق اسناد، مجلات، كتب مرتبط با موضوع و سازمان‌هاي مختلف جمع آوري شده است و با استفاده از مدل‌هاي آنتروپي شانون و هلدرن مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. نتايج حاصل از مدل شانون نشان مي‌دهد كه نواحي چهار گانه شهر در سال 1379 به صورت پراكنده بوده و در سال 1389 هنوز هم رشد شهر به صورت افقي و پراكنده و غير متراكم است ولي نسبت به دوره قبل از مقدار پراكندگي شهر كم شده است و هم چنين نتايج حاصل از مدل هلدرن نشان مي‌دهد كه در فاصله سال‌هاي 1390- 1345حدود 78 درصد از رشد كالبدي شهر ياسوج مربوط به افزايش جمعيت و حدود 22 درصد از رشد شهر مربوط به رشد افقي و اسپرال شهر بوده است.

The kind of urban form (compression or transmittal) and suburbia or marginal settlements are one of the vital issues of the twenty first century related to urban stability for urban scientists. Therefore awareness of spatial form and shape of the city can play an important role in the success of the urban planners and improvement of urban environments. This article aimed to analyze Yasujʹs physical development pattern. The research was applied and its method was descriptive-analytic. Data and required information were gathered by documents, magazines, related books and different organizations and were analyzed using Antropi Shanun and Holdren models. Findings derived from Shanun model indicated that the cityʹs quadruple areas were scattered in 2000 and the cityʹs growth was still horizontal and scattered and sparse in 2010 but it was lower than the previous period of the cityʹs dispersion and also the findings of Holdren model showed that about 78% of Yasujʹs physical growth was related to populationʹs increase in 1966-2011 and about 22% of the cityʹs growth was connected to urban Sprawl.