نظام غذايي بومي-سنتي: پژوهشي مردم شناختي در ميان قوم لك در مناطق روستايي و عشايري استان لرستان

نظام غذايي و تغذيه هر قوم دربرگيرنده مولفه­ هاي مهم فرهنگي و ارتباطي انسان با محيط است. غذا در جوامع انساني ابعاد مختلفي از حيات زيستي و فرهنگي انسان را به نمايش مي­گذارد. ترجيح رنگ، طعم، ذائقه، شيوه تدارك، ابزار به كار رفته، چگونگي توزيع غذا در سطوح مختلف اجتماعي، آداب و رسوم و آيين­هاي توليد، تدارك، توزيع، مصرف و ملاحظات خاص جنسيتي در اين رابطه پيچيدگي خاص غذا و تغذيه در بستر فرهنگ را نشان مي­دهند. هدف اين مطالعه بررسي نظام غذايي و تغذيه در فرهنگ روستايي و عشايري قوم لك در استان لرستان است. به طور مشخص اين مطالعه بدنبال توصيفي فربه از ابعاد فرهنگي-اجتماعي ناظر بر غذا و تغذيه مانند روابط اجتماعي، جنسيت، تقسيم كار، عادات غذايي و جايگاه نمادين غذا در فرهنگ اين مردم و تاثيرات اين نظام بر محيط زندگي و پايداري معيشت آن ها است. براي تحقق اين هدف، رويكرد پژوهشي ­كيفي و به طور مشخص اتنوگرافي و مطالعه ميداني شامل مصاحبه مردم­نگارانه، مشاهده مشاركتي و يادداشت در عرصه، طي اقامت طولاني­مدت در محل به كار گرفته شده است. اين مطالعه در تمام مدت انجام آن، رويكردي باز و پذيرنده نسبت به پرسش­هاي جديد داشته و با در پيش­ گرفتن فرآيندي چرخشي يا ازسرگيرانه، متشكل از گردآوري، آناليز، پرسش­هاي تازه و مراجعه مجدد به ميدان براي پاسخ گويي به پرسش­ ها، انعطاف و توانمندي پهن­دامنه­اي را براي فهم عميق­تر موضوع پرورش داده است. نتايج به دست آمده از اين مطالعه نشان مي دهد كه تنوع قابل ملاحظه­اي در مولفه­ هاي نظام غذايي بومي، منابع غذايي و آيين­هاي تغذيه­اي عشاير و روستائيان قوم لك وجود دارد از جمله تنوعي كه آن ها در نحوه شكار، گردآوري و توليد غذا و نحوه تهيه و خريد غذا از بازار و مصرف غذا دارند. اين شيوه­هاي غذايي در بستري اجتماعي-فرهنگي و با توجه به مولفه­ هايي مانند روابط اجتماعي، خويشاوندي، جنسيت، تاريخ و ويژگي­ هاي زيست ­محيطي صورت­بندي مي­شود و بطور بالقوه مي­تواند منبع مهمي براي توسعه پايدار و درون­زاي اجتماع لك­هاي لرستان باشد.