انقلاب نافرجام 2012 مصر، نگرشي بر پارادوكس هاي اخوان المسلمين در نظر و عمل

The Egyptian Failed Revolution of 2012: A Perspective on Paradoxes of Muslim Brotherhood in Practice and Theory

به طور قطع، نمي توان نقش جنبش اخوان المسلمين را كه براي اولين بار در سال 1928 ميلادي شكل گرفت و واكنشي نسبت به شرايط نابسامان اجتماعي، سياسي، اقتصادي و فرهنگي آن زمان كشور مصر به طور اخص و ملت هاي اسلامي به طور اعم بوده است، تا به امروز كه شاهد بيداري اسلامي اين كشورها هستيم، ناديده گرفت. واقعيت اين است كه اخوان به عنوان اصلي ترين مدعي نوعي نظام و حكومت اسلامي توانسته هم در زمينه هاي تيوري و هم در زمينه هاي اجرايي در جهان اهل سنت اقدامات گسترده اي انجام داده و تاثيرات چشمگيري بر جنبش هاي اسلامي اخير و جنبش هاي راديكالي نظير القاعده، طالبان و حماس و نمونه هاي بسيار ديگر برجاي گذارد. اين جنبش طي ساليان متوالي و در شرايط مختلف سياسي همواره بر شرايط بعضا بحراني مصر تاثيرات فراوان داشته است و همانگونه كه اشاره شد، عوامل نامساعد گوناگون، بستري مناسب براي مردم مصر ايجاد نمود تا با احمد حسن البنا كه خواهان بازگشت به اسلام راستين و اداره جامعه مسلمين از طريق ايده هاي قرآن كريم و وحدت امت اسلامي وخروج استثمار از جامعه بود، همراه و هم كلام شوند. اخوان در دوران زعامت افسران جوان اولين و مهم ترين اپوزيسيون فعال در مصر بود؛ هرچند در اوان حكومت افسران روابط بعضاً حسنه اي ميان آنان برقرار بود، اما با اتخاذ برخي سياست هاي پراگماتيستي افسران روابط اين دو گروه بعضاً با چالش هاي عميقي مواجه مي شد. با اضمحلال ديكتاتوري ناصر از يك سو و نيز با وقوع انقلاب و يا جنبش بيداري اسلامي در ميان اعراب از ديگر سو، گمان مي رفت كه تشكيل حكومت آرماني اخوان با سهولت شكل گيرد؛ اما برخي رويدادها نه تنها شكل گيري دولت اسلامي را ميسر نساخت، بلكه تاسيس نظامي بر پايه سنت حسنه اسلام را به سرابي در سرزمين فراعنه و براي اخوان مبدل نمود. لذا در اين نوشتار مساعي نگارندگان پيرامون اين مسيله است كه دلايل عدم تاسيس حكومت ايده آل اخوان را پس از سقوط رژيم ميليتاريستي ناصر تبيين نمايد. دلايلي كه در راس آن تناقض هاي علني در گفتمان حاكم بر اخوان و سياست هاي اجرايي آن پس از انقلاب 2012 بوده است.