مطالعه ژيوشيمي و محيط زمين‌ساختي توده هاي گرانيتوييدي كرتاسه غرب سامن و جنوب آورزمان (غرب ملاير) براساس تجزيه سنگ كل و شيمي كاني بيوتيت

The Study of Geochemistry and Tectonic Environment of Granitoid Bodies in the West of Samen, South of Avarzaman )Western Malayer) Based on Whole Rock and Chemistry of Biotite

توده گرانيتوييدي جنوب آورزمان با سن كرتاسه در غرب ملاير قرار دارد و از نظر زمين‌ساختي به ‌عنوان بخشي از حوادث پلوتونيسم پهنه سنندج- سيرجان به‌شمار مي‌رود. تزريق اين توده در رسوبات ترياس بالا- ژوراسيك زيرين با دگرگوني درجه خفيف باعث ايجاد هاله‌هاي دگرگوني متشكل از هورنفلس و اسكارن كانه‌دار در منطقه شده است، با توجه به شواهد صحرايي و سنگ‌نگاري، پيكره اصلي اين توده از سنگ‌هاي گرانوديوريتي، مونزوگرانيتي و كوارتزديوريتي متوسط تا درشت‌دانه همراه با مقاديري فرعي توناليت و سينوگرانيت تشكيل شده اند. دايك‌هاي متعدد آپليتي و كوارتزي، توده نفوذي و سنگ‌هاي ميزبان را قطع كرده‌اند. بافت غالب توده دانه‌اي و پورفيروييد است. در اين تحقيق علاوه بر سنگ كل از تجزيه كاني بيوتيت براي بررسي ژيوشيمي و محيط زمين‌ساختي توده استفاده شد. نتايج حاصل از سنگ كل و تجزيه كاني‌ها نتايج مشابهي را نشان دادند. از نظر شيميايي، ماگماي تشكيل‌دهنده اين توده از نوع كالك آلكالن و غني از پتاسيم است. از نظر درجه اشباع از آلومينيم، در محدوده پرآلومين تا كمي متاآلومين قرار مي‌گيرد و ماهيت غالباً S-type را نشان مي‌دهد، اما تمايلاتي به I-type نيز مشاهده مي‌شود. توده گرانيتوييدي منطقه با استفاده از تركيب بيوتيت، ماهيت كالك آلكالن و پرآلومين دارد و محيط زمين‌ساختي كمان ماگمايي را آشكار ساخته است. غني‌شدگي نمونه‌هاي مورد مطالعه از LREE نسبت به HREE و تهي‌شدگي از عناصر Ti،P، Sr،Nb و واقع‌شدن آنها در محدوده VAG حاكي از آن است كه توده گرانيتوييدي منطقه در محيط كمان آتشفشاني و در ارتباط با فرورانش پوسته اقيانوسي نيوتتيس به زير صفحه ايران تشكيل شده است.

The south Avarzaman granitoid pluton with Cretaceous age is located in the west of Malayer. From tectonic point of view it is a part of plutonism events of Sanandaj-Sirjan zone. In this region, injection of this pluton into the Upper Triassic-Lower Jurassic sediments with low metamorphic grade, caused the generation of metamorphic halo which includes the Hornfels and Skarn mineralization. According to the petrography and field evidences, the main rocks of this pluton is made up of medium to coarse-grained granodiorite, monzogranite and quartzodiorite rocks with a lesser amount of tonalite and syeno-granitic type. Several aplitic and quartzitic dykes cut the plutonic and host rocks. Dominant texture of these rocks is granular and porphyroid. The whole rock and minerals such as biotite analysis was used for geochemistry and the tectonic setting showing the same results. Chemically, magma of these rocks is a high-K calc-alkaline suite. Considering the saturation degree of aluminum, it ranges from peraluminous to a little metaluminous and shows mostly S-type nature but also some tendency to I-type. The granitoid pluton in this area, by using composition of biotite, displays calc-alkaline and peraluminous nature with volcanic arc tectonic setting. Since the samples are enriched in LREE more than HREE and show depletion of some elements such as Ti, P, Sr, Nb, besides of locating in the range of VAG, this granitoid pluton is supposed to be created in a volcanic arc setting in response to the subduction of Neothetys oceanic crust beneath the Iranian plate.