چكيده فارسي :
ذخيره فلوريت- باريت آتش‌كوه در جنوب دليجان (استان مركزي) نمونه‌اي از ذخاير اپي‌ژنتيك- گرمابي است كه در سنگ ميزبان آهك، آهك دولوميتي، شيست و اسليت‌هاي سازند شمشك و بادامو با گستره زماني ژوراسيك پيشين تا مياني شكل گرفته است. كاني‌سازي فلوريت در منطقه در دو رگه اصلي با طول متوسط 150 متر و ضخامت متغير 5/0 تا 3 متر در شكستگي‌هايي با راستاي شرقي- غربي و شيب بيش از °70 رخ داده است. فلوريت و باريت به عنوان كاني‌هاي اصلي رگه‌ها با ساخت و بافت‌هاي پركننده فضاي‌خالي، برشي، حفره‌اي و دانه‌پراكنده ديده مي‌شوند. كاني‌هاي فرعي در رگه‌ها نيز شامل هماتيت، گالن، پيريت و كالكوپيريت است. بر اساس مطالعات سنگ‌نگاري، سه نوع دولوميت شامل دولوميت‌هاي ريزبلور، متوسط بلور و دولوميت‌هاي درشت بلور داراي منطقه‌بندي در رگه‌هاي كانه‌زا تشخيص داده شد. در اين ميان، دولوميت‌هاي داراي منطقه‌بندي، بيشترين فراواني را در اطراف رگه‌هاي كانه‌دار مرتبط با مناطق گسلي دارند كه در اغلب موارد سيمان شكستگي‌ها در بخش برشي كانسنگ را تشكيل داده‌اند. تركيب شيميايي دولوميت‌هاي داراي منطقه‌بندي، حاكي از حضور عناصر فرعي مانند Na (ميانگين ppm 170)، Mn (ميانگين ppm 620)، Fe (ميانگين ppm 7670)، Ba (ميانگين ppm 1120)، Sr (ميانگين ppm 88) و نسبت Ca/Mg مولار بين 0/1 تا 3/1 در تغيير است. بررسي نسبت La/Lu و الگوي بهنجار شده عناصر خاكي كمياب نسبت به كندريت در فلوريت‌ها و سنگ ميزبان كاني‌سازي، نوعي غني‌شدگي در موقعيت عناصر خاكي كمياب سبك (LREE) در مقايسه با عناصر خاكي كمياب سنگين (HREE) را نشان مي‌دهد. اين ويژگي ناشي از مهاجرت REE از منشاً اوليه در شرايط دما بالا و pH پايين است. علاوه براين، تهي‌شدگي Ce در فلوريت‌هاي منطقه آتش‌كوه، گوياي تشكيل آنها از يك سيال كاهيده است كه حضور كاني‌هاي سولفيدي گالن، پيريت و كالكوپيريت در منطقه نشانگر اين مطلب است. مقادير بالاي عناصر فرعي Mn، Fe و Ba در تركيب دولوميت‌هاي درشت بلور داراي منطقه‌بندي و بررسي نسبت‌هاي Tb/Ca در برابر Tb/La در كانسنگ فلوريت، گوياي تشكيل رگه‌هاي فلوريت- باريت ± سولفيد كانسار آتش‌كوه مرتبط با محيط‌هاي گرمابي است.
چكيده لاتين :
The Atash Kuh fluorite-barite deposit in south of Delijan (Markazi province) is an example of epigenetic-hydrothermal ore deposit hosted by limestone, dolomitic limestone, schist and slate of the Shemshak and Badamu formations with early to middle Jurassic age. Fluorite mineralization mainly occurs in east-west trending veins dipping up to 70° in two separate veins with length of 150m and various thicknesses from 0.5 to 3 m. Fluorite and barite ore minerals of veins occur as open space filling, breccia, void filling and disseminated textures. The subordinate components in the veins include hematite, galena, pyrite, and chalcopyrite. Based on petrographic studies, three types of dolomite are recognized in the mineralized veins including fine crystalline dolomite, medium-coarse crystalline dolomite and coarse-grained zoned dolomite. The zoned dolomites are mostly present in the mineralized veins, which are all close to fault and mostly filled vugs of the brecciated ore body. Chemical composition of the zoned dolomite shows that concentration of the various elements such as Na (170 ppm on average), Mn (620 ppm on average), Fe (7670 ppm on average), Ba (1120 ppm on average), and Sr (88 ppm on average). The Ca/Mg molar ratio is between 1.0 and 1.3. The La/Lu ratios and chondrite-normalized patterns revealed that the fluorites and associated host rocks are enriched in light rare earth element (LREE) relative to heavy rare earth element (HREE). This indicates that the REE leaching from source rocks and fluid migration occurred under high-temperature and low-pH conditions. Furthermore, the negative Ce anomalies of the Atash Kuh fluorites indicate that the mineralizing fluids deposited fluorite under reducing conditions, which is in agreement with the presence of galena, pyrite and chalcopyrite sulfide minerals in the area. The high contents of Mn, Fe and Ba elements in the coarse-grained zoned dolomites, and the plots of Tb/Ca versus Tb/La ratios in the fluorites indicate a hydrothermal origin for the fluorite-barite±sulfide veins of the Atash Kuh deposit.
