توليد آزمايشگاهي نوشيدني لبني تخميري حاوي ويتامين ب 12 در فرمنتور سامانه ناپيوسته خوراك دهي شده

سابقه و هدف: پروپيوني باكتريوم فراورده‌هاي مهم صنعتي مثل اسيد پروپيونيك، ويتامين ب12 و باكتريوسين توليد مي‌كند. همچنين فوايد پروبيوتيكي و عوامل محرك رشد باكتري هاي مفيد روده اي هم دارد. هدف تحقيق حاضر بررسي اثر متغيرهاي فرايند بر توليد ويتامين ب12 در نوشيدني تخميري حاوي اسيد پروپيونيك به كمك پروپيوني باكتريوم فريودنريچي يي است. مواد و روشها: فرايند تخمير در فرمانتور L 3 با منبع كربن ملاس چغندر به عنوان محيط پايه آغاز شد و پس از طي h 36، خوراك دهي صورت گرفت. با به كارگيري طراحي پلاكت برمن، اثر عوامل مختلف عملياتي يازده گانه بر رشد و توليد در 12 تيمار بررسي شد. نمونه-برداري از فرمانتور به منظور كنترل غلظت توده سلولي و ويتامين ب12 در هر h 24 صورت گرفت. ميزان توده خشك سلولي با روش خشك كردن انجمادي و ميزان توليد ويتامين ب 12 با كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا اندازه گيري شد. آناليز داده هاي طراحي آزمايشي با نرم افزارMinitab-2 انجام شد. يافتهها: تجزيه و تحليل آماري نتايج اين تحقيق نشان داد كه همه متغيرهاي فرايند تاثير معني دار بر پاسخ فرايند داشتند (05/0p < ). بيشترين غلظت نهايي ويتامين ب12 (mg/L 30) و بيشترين بهره وري توليد آن (mg/L.h 5/7) از تيمار 9 به دست آمده است. در اين مطالعه حجم و نوع تلقيح و غلظت ملاس تاثير معني‌دار بر بهره‌دهي توليد ويتامين ب12 نداشتند (05/0p > ). نوع منبع نيتروژن و خوراك، موثرترين فاكتورهاي به كار رفته در اين تحقيق بودند و لذا، شربت ذرت خيسانده و لاكتوز به طور معني دار باعث افزايش ميزان توليد ويتامين شدند. نتيجه گيري: بهترين شرايط تخمير براي توليد ويتامين ب12 دماي °C 36، 5/6pH=، g/L 25 ملاس، g/L 10 شربت ذرت خيسانده ، h 96 تخمير، استفاده از مايه تلقيح (%v/v)5 حاوي پروپيوني باكتريوم فريودنريچي يي و خوراك دهي پيوسته لاكتوز با سرعت l/h 04/0 به دست آمد. نتايج نشان داد كه بيشترين غلظت نهايي (mg/L 30) ، راندمان توليد (mg/g 48/14) و بيشترين بهره وري ويتامين ب12 (mg/L.day 5/7) به دست آمد. واژگان كليدي: ويتامين ب12، پروپيوني باكتريوم فريودنريچي يي زيرگونه شرماني، سامانه ناپيوسته خوراك دهي شده، طرح پلاكت-برمن، فرمنتور