تاثير آموزش مبتني بر نظريه رفتار برنامه ريزي شده براتخاذ رفتارهاي پيشگيري-كننده از آرتروز زانودر معلمان زن مقطع ابتدايي

The Effect of Training on Adopting Behaviors Preventing from Knee Osteoarthritis Based on

مقدمه: بيماري آرتروز از جمله بيماري هاي شايع هم در كشور هاي پيشرفته هم در كشورهاي در حال توسعه از جمله ايران است. در مطالعات جمعيتي شيوع آرتروز زانو3/15% در جمعيت بالاي 15 سال نشان داده شد. با توجه به مسن تر شدن جوامع اهميت روزافزوني به عنوان يك موضوع بهداشتي عمومي پيدا نموده است. پژوهش حاضر با هدف تعيين تاثير آموزش بر اساس مدل رفتار برنامه ريزي شده بر پيشگيري از آرتروز زانو در معلمان زن مقطع ابتدايي انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه يك پژوهش مداخله اي از نوع نيمه تجربي بود. جامعه مورد مطالعه 114 نفر ازمعلمان زن مقطع ابتدايي بودكه به روش تصادفي وارد مطالعه شدند و به دوگروه مداخله و غيرمداخله تقسيم شدند. پرسشنامه محقق ساخته از طريق خود گزارش دهي تكميل شد. براساس نتايج اوليه، محتواي آموزشي تدوين و در گروه مداخله ارايه گرديد. دوماه بعد از اجراي برنامه آموزشي، پس آزمون انجام شد. داده ها توسط SPSS نسخه 18 تجزيه و تحليل شد. به دليل نرمال نبودن توزيع داده ها از آزمون هاي ناپارامتريك استفاده گرديد. يافته ها: سازه هاي تيوري رفتار برنامه ريزي شده (نگرش،هنجارهاي ذهني و كنترل رفتار درك شده) با هم توانستند كه 37 درصد قصد و 43 درصد رفتار را پيش بيني كنند. در اين ميان نقش هنجارهاي ذهني (56/0=B)در پيش بيني قصد بيش از ساير سازه ها بود. بعد از اجراي برنامه آموزشي ميانگين نمره كنترل رفتاري درك شده از 05/4±50/32 به 66/5±82/34 افزايش يافته است. مهمترين موانع اتخاذ رفتارهاي پيشگيري از آرتروز زانو" نداشتن فعاليت بدني منظم"و "عدم استفاده از توالت فرنگي" عنوان گرديد. نتيجه گيري: مطالعه حاضر اثربخشي برنامه آموزشي مبتني بر نظريه رفتار برنامه ريزي شده را در پيش بيني قصد و به كارگيري رفتارهاي پيشگيري كننده از آرتروز زانو را در معلمان زن تاييد مي كند.

Introduction: the arthritis is believed to be among common diseases which prevail in the developed and developing countries, including Iran. In demographic studies, the prevalence of knee arthritis which stands at %15/3 in the population above 15-years old was shown. Owing to the fact that societies are about to be aged than before, the issue has become a growing significance in the subject matter of public health. The present study is conducted with an aim to investigate into the effect of training based on the planned behavior model on preventing the teachers of preliminary schools from getting knee arthritis. Methods: the study as an intervention research is of quasi-experimental kind. The population in question included 114 individuals among female teachers of preliminary schools who were brought to the study randomly and divided into two groups; intervention and non-intervention. Based on the primary results, the educational contents were designed and submitted in the intervention group. After two months of executing the training program, the post test was carried out. The data was analyzed by SPSS version 18. Due to the loss of normality in data distribution, non- parametric tests were used. Results: the study demonstrated that the components of the planned behavior theory (i.e. the attitudes, subjective norms and the control of perceived behavior) could altogether estimate %37 of intention and %43 of behavior. Meanwhile, the role of subjective norms (B =56/0) in predicting intention was overriding, In this study,after the educational program, control of perceived behavior scores increased of 32/50 ± 4/05 to 34/82 ± 5/66. indicating that the major obstacles in adopting behaviors preventing from knee arthritis are the lack of regular physical activity (%72/4) and failure to use western-style toilet (%57). Conclusion: In this Study the effect theory of planned behavior support in predicting exercise intentions and behavior in the prevention of knee osteoarthritis in women teacher