مقايسه و ارزيابي روشهاي تحليل سلسله مراتبي (AHP) و تركيب خطي وزني (WLC) در مكان يابي محل دفن مواد زايد شهري مطالعه ي موردي: شهر بجنورد

Comparison and assessment of AHP and WLC methodsfor locating Bojnordʹʹs Solid Wast(Sample City: Bojnurd)

زمينه و هدف: مشكل افزايش جمعيت، تغيير عادات غذايي مردم به همراه مشكل دفع پسماندها باعث افزايش حجم زباله توليدي شده است. هدف اين پژوهش، يافتن مكاني مناسب جهت دفع پسماندهاي شهري بجنورد با مقايسه روش هاي تحليل سلسله مراتبي (AHP) و تركيب خطي وزني (WLC)، با بهره گيري از سامانه ي اطلاعات جغرافيايي (GIS) مي باشد. مواد و روش كار: ابتدا عوامل موثر در مكانيابي محل دفع پسمانهاي شهر بجنورد در نظر گرفته شد، سپس با رقومي كردن و وزن دهي لايه ها بر اساس استانداردهاي موجود و وارد كردن لايه هاي مذكور به محيط نرم افزاري Arc GIS و تشكيل پايگاههاي اطلاعاتي، اجرا و مقايسه مدلهاي نامبرده، تصميم گيري، در نهايت با امتيازدهي و آناليز پارامترهاي (AHP) و (WLC) بهترين مكان جهت دفع پسماندهاي شهري انتخاب گرديد. يافته ها: با توجه به امتيازدهي پارامترهاي مكانيابي دفع پسماندها، روش (AHP) در مرحله ي اوليه با انتخاب 4 مكان در شمال شرق و جنوب غرب و جنوب شرقي شهر بجنورد و روش (WLC) با انتخاب 2 مكان در شمال شرق و شمال غرب به عنوان مكان پيشنهادي جهت دفع پسماندهاي شهري انتخاب گرديد. نتيجه گيري: با توجه به اينكه روش تحليل سلسله مراتبي(AHP) قدرت تصميم گيري بيشتري را در امر مكانيابي مواد زايد دارد و معرفي مكان A (شمال غرب كوهاي بابا موسي )با مساحت 70هكتار به مدت 20 سال به عنوان بهترين مكان جهت دفن مواد زايد شهر بجنورد، نسبت به روش تركيب خطي وزني (WLC) انتخاب گرديد.

Background & Objectives: The issue of increase in population, change in peopleʹs habits, accompanied with imitating consuming pattern has caused increase in the amount of produced rubbish. The main goal of this study is to find a suitable place to bury urban wastes in Bojnurd by comparing AHP and WLC methods using GIS system. Materials and Methods: Primarily the effective factors in locating a place for burying Bojnurd waste were put into consideration .Then by digitizing and weighting layers based on available standards and inserting the mentioned layers to Arc GIS software environment and creating database, performing and comparing the models, decision making and finally by scoring and analyzing the parameters of AHP and WLC models, the best place was chosen to bury urban waste. Result: Considering the scores given to locating parameters of waste removal, in AHP method in the preliminary stage by choosing four locations in Northeast, Southwest and Southeast of Bojnurd and in WLC method by choosing two locations in Northeast and North- west were chosen as suggested locations to bury urban wastes. Conclusion: Since AHP method has a more power for decision making in locating urban wastes and by choosing four locations and introducing location A measuring 3800 acres and receiving 140 tons rubbish in every day for 20 years was chosen as the best location for burying Bojnurd urban wastes compared to WLC method.