كليدواژه :
مخاطرات , پدافند غيرعامل , فضاهاي امن , فضاهاي باز , محوطه
چكيده فارسي :
چكيده
حفاظت از جان انسان‌ها و حفظ محيط زندگي انساني به عنوان يك راهبرد اساسي در تصميم‌گيري‌هاي كلان ملي و شهرسازي اهميت زيادي دارند.
تهاجم به شهرها و فضاهاي عمومي همواره مورد توجه مهاجمين قرار داشته و دليل اين امر اين است كه ضربه به اين مراكز داراي آثار مخرب گسترده بر عملكردهاي شهري است كه در پيروزي مهاجم داراي اهميت كليدي مي‌باشد به طوري كه حتي مقررات بين‌المللي نيز آنان را از حمله به اينگونه مراكز و چشم‌پوشي از مزاياي برتري رواني باز نمي‌دارد. از اين رو توجه به كاهش آسيب‌پذيري اينگونه اماكن جايگاه مهمي در افزايش توان دفاعي هر كشوري دارد. اين اقدام نيازمند چاره جويي و انجام اقدامات پيشگيرانه براي حفظ جان شهروندان، به‌عنوان سرمايه‌هاي انساني كشور و نيز به منظور ارتقاي سطح روحيه و توانايي رواني ملي است.
عدم وجود فضاهاي امن در سايت‌ها، فضاهاي باز شهري و فضاهاي باز محيط‌هاي مسكوني سبب ايجاد مخاطرات بسياري براي ساكنين آنها در هنگام بروز بحران مي‌گردد. در صورتي كه با طراحي هوشمندانه اين فضاها نه تنها مي‌توان تا حدود زيادي از آسيب‌پذيري محيط در شرايط بحراني و در زمان اوليه حمله دشمن به واسطه اصابت تركش و يا قطعات پرتاب شده، برخورد موج انفجار و يا فرو ريختن آوار بر روي افرادي كه در اين محيط‌ها حضور دارند جلوگيري نمود، بلكه مي‌توان با ايجاد فضاهايي زيبا و متباين به غناي معمارانه فضاها نيز افزود، به نحوي كه اين فضاها در مواقع عادي نيز به بهترين شكل ممكن از كارايي برخوردار باشند. استفاده از اختلاف ارتفاع، شيب طبيعي زمين، ديوارها، گياهان، فرم ساختمان‌هاي جانبي و... از عواملي هستند كه مي‌توان از آنها در اين رابطه بهره جست.
نظر به توجه نظام جمهوري اسلامي به اهميت ملاحظات پدافند غيرعامل جهت افزايش نسبي سطح امنيت شهروندان و حفظ و ارتقاي توان دفاعي كشور در صورت رويداد يك جنگ احتمالي، پژوهش در حوزه مطالعات معماري و طراحي شهري و نيز تدوين معيارهاي فني طراحي فضاهاي عمومي، يك نياز ضروري و مهم به شمار مي‌آيد. پژوهش حاضر در تلاش براي پاسخ به بخشي از اين نياز كليدي تا حد امكان و از طريق ارايه معيارهاي طراحي معماري براي محوطه‌ها و فضاهاي عمومي است.
چكيده لاتين :
Abstract
Protecting human lives and their environments as a grand strategy, plays an important role in the national macro decision- making and urban development. Attacking cities and public places has long been taken into considerations by attackers, because any strike against these centers have vast destructive effects on city functions which bear key significance in the victory of the attackers in such a way that even international regulations will not prevent them from attacking and ignoring its psychological advantages.
Therefore, taking the mitigation of vulnerability of these places into considerations has an important stance in increasing the defensive capability of every country. This measure needs a solution and necessitates taking preventive actions to protect citizensʹ lives as stateʹs human assets and to elevate the national-psychological morale and capabilities.
The lack of safe places in sites, open city space and open residential areas endangers their residents during the crisis period, whereas, by smart designing these places, we are able to not only prevent environmental vulnerability at the time of crisis and during the initial period of an enemy attack, caused by fragmentations, battle debris, shock waves or collapse of buildings on the people living in these places, but we can also create beautiful space integrated with architectural enhancement, in such a way that these
places have high efficiency at usual time, as well. Utilizing elevation difference, earth natural steepness, walls, plants, collateral building patterns and so on, are among factors we can take advantage of in this regard.
Regarding the Islamic governmentʹs emphasis on the passive defense considerations to increase the relative security of its citizens and to maintain and enhance the stateʹs defensive capability in the event of a possible war, doing research in the fields of architecture and urban design and also preparing technical criteria for the design of public places, is an important necessity. The present research makes an attempt to respond to part of this key necessity through giving architectural design criteria for environments and public places.
