مطالعه تغييرات ريخت‌شناسي- تشريحي و فعاليت آنتي‌اكسيداني ناشي از امواج الكترومغناطيس در مرزه بختياري (Satureja bachtiarica L.)

Morpho-anatomical changes and antioxidant activity of Satureja bachtiarica L. under electromagnetic radiation

گياهان تنش‌هاي محيطي را شناسايي و به آن پاسخ مي‌دهند. امواج الكترومغناطيسي يكي از فاكتورهاي تنش زاي موثر بر گياهان است. در اين پژوهش، به منظور بررسي اثر ميدان الكترومغناطيسي بر جوانه‌زني بذرها و رشد دانه رست‌هاي مرزه، ظرف‌هاي پتري حاوي بذرهايي كه به‌مدت 5 ساعت در آب خيسانده شده بودند همراه آب به‌طور افقي روي صفحه بين دو سيم پيچ كروي دستگاه مولد الكترومغناطيس قرار داده شد و با اتصال دستگاه به برق به‌مدت دو ساعت تحت پرتودهي امواج با شدت يك ميلي تسلا قرار گرفتند. بذرهاي شاهد در شرايط كاملاً يكسان با نمونه‌هاي تحت تيمار قرار گرفتند، جز اينكه تحت اثر امواج الكترومغناطيس قرار داده نشدند. تعدادي از بذرها براي بررسي سرعت جوانه‌زني در پتري نگهداري و تعدادي نيز پس از تيمار به خاك گلدان منتقل شدند. طبق نتايج بدست آمده سرعت جوانه‌زني در نمونه‌هاي تحت تيمار نسبت به شاهد افزايش معني‌داري نشان داد. ادامه مطالعه بر روي دانه رست‌هاي 30 روزه انجام شد. طول ساقه، سطح برگي، وزن تر و خشك در نمونه تحت تيمار نسبت به شاهد كاهش معني‌داري يافت. در بررسي‌هاي تشريحي، ميانگين اندازه قطر ساقه و قطر متازايلم در آن در نمونه‌هاي تحت تيمار نسبت به شاهد افزايش معني‌داري داشت. آناليز شيميايي بيانگر كاهش معني دار ميزان كلروفيل a و b در نمونه تحت تيمار نسبت به شاهد بود. ميزان كاروتنوييد، تركيبات آنتي اكسيداني از جمله، تركيبات فنلي، فلاوونوييدي و ميزان پرولين در نمونه تحت تيمار نسبت به شاهد، افزايش نشان داد كه اين افزايش معني‌دار بود.