نگاهي تحليلي- انتقادي به آراي جي.يي.مور درباره نسبت «شهود» با توجيه احكام اخلاقي

An analytic-critical look at G. E. Mooreʹʹs views of the relation between "Intuition" and justifying moral judgments

در اين مقاله، كوشيده‌ام تا با روشي تحليلي- انتقادي به اين پرسش پاسخ دهم كه از نظر مور، شهود اخلاقي چه نسبتي با توجيه احكام اخلاقي دارد؟ براي پاسخ‌گويي به اين پرسش، با تفكيك دو معناي «شهود» در آراي مور، يعني «ادراك بي‌واسطه و مستقيم خاصه "خوبي"» و «ادراك بي‌واسطه و مستقيم قضاياي اخلاقي حاوي محمول "خوب"»، كه آنها را شهود ش.(1) و شهود ش.(2) ناميده‌ام، بر اساس تعريف سنّتي «معرفت»- كه خود مور هم بدان قايل بود- نشان داده‌ام كه از نظر مور، شهود مي‌تواند احكام اخلاقي را توجيه كند. در پايان بحثم از نسبت هر يك از دو معناي شهود با توجيه احكام اخلاقي، به ارزيابي آراي مور پرداخته‌ام. نتايج اين مقاله عبارتند از: الف) شهود ش.(1) متضمّن و مستلزم «ارزش‌گذاري عاطفي» است؛ ب) شهود مذكور، معياري براي فيصله بخشيدن به اختلاف نظرهاي بنيادين اخلاقي فراهم نمي‌آورد؛ ج) شهود مذكور نمي‌تواند معرفت به بار آورد؛ د) شهود ش.(2)، به سبب بي‌دليل بودن مدّعاي مور درباره «مطابق با واقع بودن» يا «ناظر به واقع بودن» قضاياي اخلاقي حاوي محمول «خوب»، نمي‌تواند احكام اخلاقي را توجيه كند؛ ه) شهود مذكور چون دليل مناسبي براي اعتقاد به بداهت ذاتي و صدق ضروري قضاياي حاوي محمول «خوب» فراهم نمي‌سازد، نمي‌تواند احكام اخلاقي را توجيه كند.

In this paper, I have tried to answer, by an analytic-critical method, to this question: What is the relation between moral intuition and justifying moral judgments from Mooreʹs viewpoint? For answering to this question, by distinguishing the two meanings of "Intuition" in Mooreʹs views, namely "Immediate and direct perception of the property ʹGoodnessʹ" and "Immediate and direct perception of the propositions containing the predicate ʹGoodʹ" - which I have called them Intuition (1) and Intuition (2) - I have shown that, according to Moore, intuition can justify moral judgments, based on the traditional definition of "knowledge". At the end of my discussion of the relation between each of the two meanings of intuition and justifying moral judgments, I have criticized Mooreʹs views. Following are what I finally get: a) Intuition (1) implies "emotive evaluation"; b) Intuition (1) doesnʹt provide any criterion for resolving the basic moral disagreements; c) Intuition (1) canʹt produce any knowledge; d) Since Mooreʹs claim that "the propositions containing the predicate ʹGoodʹ are ʹcorrespondent to realityʹ and ʹfactualʹ", it is unreasoned. Intuition (2) canʹt justify moral judgments; e) since intuition (2) doesnʹt provide any appropriate reason for believing in the self-evidence and necessary truth of such propositions, it canʹt justify moral judgments.