افلاطون و راولز: عدالت در فرد يا در جامعه

Plato and Rawls: Justice in Individual or Society?

مفهوم عدالت، آن‌گونه كه در كتاب جمهوري آمده است، براي افلاطون، مفهومي انتزاعي و زاييده ذهن است كه سقراط با استفاده از روش مامايي اش مي كوشد تا آن را خلق كند. در واقع، افلاطون اگرچه بحث راجع به عدالت را از منظر بيروني آغاز مي كند، امّا غرض اصلي او، بررسي تمام‌نماي ساختار دروني نفس انسان است و به دنبال آن بررسي طبقات اجتماعي، تا بدين وسيله ماهيت عدالت را روشن كند. در مقابل، راولز به واقعيت هاي جامعه نظر دارد و شرايط اقتصادي و اجتماعي كنوني جوامع براي او حايز اهميت هستند. راولز در دو كتاب «نظريه اي درباره عدالت» و «عدالت به مثابه انصاف»، ماهيت عدالت را با توجه به واقعيت هاي اقتصادي و اجتماعي جوامع مورد بررسي قرار مي دهد و نگاه او به عدالت، به مراتب كمتر از نگاه افلاطون، جنبه روان‌شناختي دارد. در اين مقاله از يك سو، مزاياي مفهوم «عدالت به مثابه انصاف» راولز را با مزاياي مفهوم عدالت نزد افلاطون مقايسه مي كنيم و از سوي ديگر، بررسي خواهيم كرد كه آيا راولز نيز مانند افلاطون به تحليل سه جزيي از عدالت پرداخته است و يا اينكه مي توان از نظريه او راجع به عدالت چنين تحليلي را اتخاذ كرد؟

The conception of justice in Plato’s Republic is an abstract concept that Socrates by using midwifery method strives to create it. In fact, although Platoʹs talk about justice starts from the external perspective, but, his main intention is investigation of all internal structure of human soul and then of social classes and thereby, to disclosure the nature of justice. For Rawls, in contrast, the realities of society and the economic and social conditions of current societies are more important. Rawls’ view on justice is less psychological than Platoʹs one. In his two books, “A Theory of Justice” and “Justice as Fairness”, he investigates the nature of justice with regard to the economic and social realities of societies. In this article, on the one hand, we compare the advantages of Rawlsʹ concept of “Justice as Fairness” with Platoʹs concept of justice, and on the other hand, we will investigate if Rawls, like Plato, did tripartite analysis of justice, or it (the tripartite analysis of justice) can be caused by his view of Justice?