تحليل روند تغييرات بارندگي و دبي ايستگاه هاي دوست بيگلو و ساميان حوضه آبريز قره سو

Trend Analysis of Precipitation and River Flow in the Qara-Su River Basin

اطلاع از روند تغييرات كاهشي يا افزايشي بارندگي و دبي در حوضه هاي آبريز نقش مهمي در مديريت منابع آب و امور مرتبط با مهندسي آب ايفا مي كند. در اين تحقيق روند تغييرات بارندگي و دبي در حوضه رودخانه قره سو واقع در استان اردبيل در مقياس هاي ماهانه، فصلي و سالانه بين سال هاي 1351 تا 1382 مورد مطالعه قرار گرفته است. براي بررسي وجود و يا عدم وجود روند از آزمون ناپارامتري من-كندال با حذف اثر كليه ضرايب خودهمبستگي معني دار و براي بررسي ميزان بزرگي آن از آزمون شيب تخمين گر سن در سطوح معني داري مختلف استفاده گرديد. نتايج تحليل بارندگي و دبي نشان مي دهد كه جريان رودخانه قره سو در مقياس سالانه در هر دو ايستگاه اين رودخانه روند نزولي دارد. هم چنين روند نزولي معني دار در داده هاي دبي در مقياس فصلي در فصول بهار، پاييز و زمستان مشاهده شد كه در آن شديدترين روند متعلق به فصل زمستان است. بيش ترين ميزان كاهش دبي مربوط به ايستگاه دوست بيگلو در فصل بهار (62/0- متر مكعب بر ثانيه در سال) و كم ترين آن مربوط به همين ايستگاه در فصل تابستان مي باشد. به طوري كه در داده هاي بارندگي هر دو ايستگاه در مقياس هاي ماهانه، فصلي و سالانه روند معني داري مشاهده نشد.

Being aware of decreasing or increasing trend of precipitation and discharge in watersheds has very important role in water resources management and the subjects relating to water engineering. In this study, the trend of precipitation and discharge at Qara-su River Basin in Ardebil has been studied in monthly, seasonal and annual timescales over the period from 1351 to 1382. For investigation of the existence or absence of a trend, Mann-Kendall test was used by detecting effects of all auto correlations coefficients, and Sen’s estimator was used at different significant level to evaluate the magnitude of the test. The results of the calculated values for precipitation and discharge data set indicated that the trend of the Qara-su River discharge was decreasing for both stations in annual timescale. Also, decreasing trend of discharge dataset was found for seasonal timescale in spring, autumn and winter in which significant trend belonged to winter season. Maximum value of decrease for discharge is for Doustbiglo station in spring (-0.62 m^3/s), and the minimum value of decrease for discharge in summer for this station, too. Furthermore, there was not significant trend for precipitation dataset in monthly, seasonal, and annual timescales.