مطالعه نقش رسانه‏هاي ارتباط جمعي در آموزش مسايل محيط‏‏زيستي از ديدگاه معلمان مدارس راهنمايي شهرستان سرپل ذهاب

Study the role of Communication media in environmental training from the viewpoint of teachers in schools of Sarpolzohab city

زمينه و هدف :حفاظت از محيط‏زيست از مولفه‌هاي مهم عدالت، توسعه پايدار و شكوفايي جوامع در جهان كنـوني محسـوب مي‌شود اين حق و دسترسي به آن براي همه آحاد جامعه، در تعريف عدالت نيز نهفته است. زيرا تخريب آلودگـي محيط‏زيست لطمات جبران ناپذيري را به مردم بخصوص به طبقه فقير وارد مي‌سازد. بحران محيط‏زيست ابعادي جهاني دارد. گام اول ارتقاي فرهنگ عمومي حفاظت از محيط‏زيست نيازمند آموزش محيط‏زيست در همه سطوح بويژه به كودكان و نوجوانان بعنوان سفيران محيط‏زيستي در جامـــــعه مي‌باشد پژوهش حاضر تحت عنـوان «بررسي نقش رسانه‌هاي ارتباط جمعي در آموزش محيــــط‏زيستي از ديدگاه دبيران مقطع راهـــنمايــــي شهرستان سرپل ذهاب» در راستاي ارتقاي فرهنگ عمومي حفاظت از محيـــط‏زيست در كشور انــجام گرفـته است. مواد و روش‏ها : جامعه آماري تحقيق، دبيران مقطع راهنمايي شهرستان سرپل ذهاب (تعداد 201 نفر) مي‌باشد كه بااستفـاده از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده، تعداد 100 نفر انتخاب شدند. ابزار تحقيق، پرسشنامه محقــق ساخته بـــود كـــه بــــا استفاده از آزمون آلفاي كرانباخ تعيين اعتبار گرديد. سپس پرسشنامه بين افراد نمونه توزيـــع و نظــرات آنــــــان جمع‌آوري گرديد. سپس سوالات پرسشنامه و چهار متغير تحقيق (تاثير رسانه‌ها بر شناخت محيـط زيست، آگــاه سازي وقايع محيط‏ زيستي توسط رسانه‌ها، تاثير رسانه‌ها بر نگرش و آگاهي دانـش آموزان نسبت به مسايل محيط‏زيست و تاثير رسانه‌ها بر عملكرد و رفتار دانش آمـوزان نسبت به محيط‏زيست) با استفاده از آمار توصـــيفي (فراواني مطلق، نسبي و تجمعي) و آزمون ناپارامتري دو جمله‌اي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‏ها و نتايج: يافته‌هاي پژوهش حاكي از آن بود كه پاسخگويان به همه سوالات پرسشنامه در خصوص تاثير رسانه‌ها ارتبـاط جمعي به آموزش مسايل محيط‏زيستي با بيش از 60 درصد (به استثنا سوال 8 پرسشنامه) (تشويق دانـش آموزان نمونه محافظ محيط‏زيست در گسترش رفتار حفظ محيط‏زيست از طريــــق رسانه‌هـا) مورد تاييد قرار گرفت در خصوص متغيرهاي تحقيق، به جز متغير شناخت محيط‏زيـست و متغير نگرش مثبت كه در سطح معني‌داري 5%فرض صفر رد نشد و تاثير آموزش رسانه‏اي بر شناخت و نگرش دانش آموزان 70%و يا كمتر از 70% است. متغير ديگر (تاثير آموزش رسانه‌اي بر آگاه ســـازي وقايــــع محيط‏زيستي، و تاثير آموزش رسانه‌اي بر عملكرد و رفتار دانش‌آمــوزان به حفظ محيط زيست ) فرض صفر در سطح معني داري 5%رد شد و نشان داد كه تاثير آموزش رسانه‌اي بر اين موارد با بيش از 70%موثر و تاثيــر گذار است.

Introduction: IN today s world the environment preservation is considered as one of the major components of justice and stable development .the very concept and definition of justice connotes this right and access to it so far as the destruction and pollution of the environment inflicts irreparable damage on people not least the poor. The environment crisis has global dimensions .Enhancing the public culture of the environment preservation calls upon educating people of all walks of life, particularly adolescents as the societys bio-environmental harbingers. this research has been undertaken in the interest of upgrading the public awareness of the environment preservation under the title of "the effect of mass media on bio-environmental education from the standpoint of secondary school teachers in the city of sar-pole zahab".the statistical society of the research comprised the secondary school teachers of the city of sar pole zahab (201 members) out of wich 100 were selected. Material and method: the means of the research was the researcher-made questionnaire assessed by way of the simple random sampling. The questionnaire was then handed out among the sample members and their responses were collected. following this the questions of the questionnaire as well as the four variables of the research( The effect of the media on realizing the environment, spreading the bio-environmental events on the part of the media, the hnfiuence of the media on the awareness and attitude of students with regard to environment, the hnfluence of the media on the behavior and activities of students as regards the environment were analyzed by means of descriptive statistics (absolute, relative and accumulative frequencies) and non-parametric binomial test. Result: the findings hmplied that answering all the questions on the effect of the mass media on extending the public awareness of the bio-environmental concerns(the eighth question of the questionnaire concerning the encouraging and rewarding the exemplary environment preserving students)was approved with over% 60 with respect to the variables of the research, except the variables understanding the environment and positive attitude at the significance level of 5%,the zeroh hypothesis was not rejected and the effect of the media education on the awareness and attitude of students was approved at 70% or less. Considering the other variables (The effect of media education 1- MSc in Curriculum, Payam Nour University, Tehran. 2- Assistant Professor, Payam Nour University, Tehran. J.Env.Sci,Tech J.Env. Sci. Tech., Vol 17, No.2, Summer 2015 193 on spreading the bio-environmental events, the effect of media education on the behavior and activities of students concerning the environmental preservation), the zeroth hypothesis was rejected at the significance of 5%showing that the effect of media education on these cases is effective with more than 70%.