ارزيابي فراواني ويروس‌هاي مهم گوجه فرنگي در استان بوشهر

Identification and frequency of most important Tomato viruses in Bushehr province

سابقه و هدف: استان بوشهر از مهمترين مناطق توليد گوجه فرنگي به صورت خارج از فصل مي باشد.اين مطالعه با هدف شناسايي ويروس هاي مهم گوجه فرنگي و تعيين پراكندگي آنها به دنبال مشاهده گسترده علايم و خسارت بيماري هاي ويروسي در مزارع به دليل اتخاذ تصميمات مديريتي صحيح تر انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه به صورت مقطعي بر روي 250 نمونه با علايم موزاييك، زردي، بدشكلي و پيچيدگي دربرگ‌ها و كوتولگي بوته از مزارع گوجه فرنگي استان بوشهر انجام شد. به منظور تشخيص ويروس هاي آلوده كننده، نمونه‌ها با روش سرولوژيكي الايزا غير مستقيم و با استفاده از پادتن‌هاي چند همسانه‌اي مربوط به ويروس‌هاي مهم گوجه فرنگي مورد ارزيابي قرار گرفتند. يافته ها: در نمونه هاي بررسي شده آلودگي به ويروس‌هاي پيچيدگي برگ زرد گوجه فرنگي (TYLCV)، موزاييك زرد كدو (ZYMV)، كوتولگي پيسه‌اي بادنجان (EMDV)، موزاييك خيار (CMV)، موزاييك يونجه (AMV)، ايكس سيب زميني (PVX) و موزاييك گوجه فرنگي (ToMV) به ترتيب به ميزان 94/5% ، 72% ، 65% ، 56/7% ، 27% ، 5/4 % و 5% مشاهده گرديد. اما آلودگي به ويروس هاي موزاييك كدو (SMV)، موزاييك هندوانه (WMV)، واي سيب زميني (PVY) وبرگ قاشقي سيب زميني (PLRV) مشاهده نشد. نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه حاكي از آلودگي بسيار شديد (بين 50 تا 95 درصد) مزارع عمده كشت گوجه فرنگي در استان بوشهر به ويروس هاي پيچيدگي برگ زرد گوجه فرنگي، موزاييك زرد كدو، كوتولگي پيسه اي بادنجان و موزاييك خيار مي باشد. بنابراين ضرورت اقدام فوري به منظور مديريت بيماري هاي ويروسي و كنترل گسترش آلودگي، به ويژه به وسيله ي بذور و نشاهاي آلوده و حشرات ناقل وجود دارد.

Background & Objectives: Bushehr province is one of the major out of season tomato growing centres in Iran. The present study aimed to identify the most important tomato viruses and to determine their frequency following observation of the massive damages in these farms. Materials & Methods: This cross-sectional study was conducted on 250 tomato samples collected from fields in Bushehr province, which showed signs of leaf mosaic, vein clearing, mottling, and stunting. The samples were tested by DAS-ELISA using polyclonal antibodies against major known tomato viruses to identify the viruses. Results: The results showed that tomato fields were infected with Tomato yellow leaf curl virus (TYLCV), Zucchini yellow mosaic virus (ZYMV), Eggplant mottled dwarf virus (EMDV), Cucumber mosaic virus (CMV), Alfalfa mosaic virus (AMV), Potato virus X (PVX) and Tomato mosaic virus (ToMV) with a frequency of 94.5, 72, 65, 56.7, 27, 5.4 and 5%, respectively. No infections were observed with Squash mosaic virus (SMV), Potato virus Y (PVY), Watermelon mosaic virus (WMV) and Potato leaf roll virus (PLRV). Conclusion: The results of this study showed highly contamination (50-95%) of these fields to TYLCV, ZYMV, EMDV and CMV. Therefore, application of precautionary operations, especially at the level of purchasing the spores and tracking the sings of diseases and vector insects, looks necessary to control the distribution of these viruses.