شبيه سازي فرآيند اشاعه محصولات نوين با رويكرد پويايي هاي سيستم

New Product Diffusion Model: A System Dynamics Approach

فرآيند اشاعه نوآوري، فرآيندي پيچيده و پوياست و تحت تاثير متغيرهاي متعددي مانند كيفيت، رقابت، قيمت، زمان ورود به بازار، تبليغات و رضايت جامعه قرار دارد. الگوهاي سنتي تبيينشده به منظور تحليل و بررسي اشاعه نوآوري همچون الگوي باس، پوياييهاي موجود در اين فرآيند را ناديده ميگيرند و با فرضيههاي ساده اقدام به تحليل فرآيند اشاعه ميكنند. از اين رو، پژوهش حاضر با هدف ايجاد يك مدل توسعهيافته و پويا از فرآيند اشاعه محصولات مبتني بر نوآوري با استفاده از روش پوياييهاي سيستم انجام شد. الگوي پيشنهادي اين پژوهش بر اساس اين رويكرد طراحي و با نرمافزار Vensim DSS شبيهسازي و اعتبار آن با استفاده از آزمونهاي آماري و سيستمي مورد سنجش قرار گرفته است. همچنين اين الگو بر يك محصول نوين شركت مواد غذايي «ب آ» پيادهسازي گرديده و پس از اطمينان از باز توليد رفتار سيستم واقعي، سناريوهايي جهت بهبود روند پذيرش اجرا شده است. نتايج بيانگر آن هستند كه عامل «خريد توصيهاي» نسبت به متغير « خريد از طريق تبليغات رسانهاي» تاثير بيشتري بر تسريع فرآيند اشاعه نوآوري دارد. از اينرو، عواملي همچون رضايت مشتريان اوليه كه بر فرآيند خريد توصيهاي تاثير گذارند، نقش مهمي در نرخ اشاعه نوآوري خواهند داشت.

Innovation diffusion is a complex and dynamic process which is affected by various variables such as quality, competition, market entry time, advertising and customer satisfaction. Traditional innovation diffusion models, like Bass model, ignore the dynamism of the diffusion process and simplify the assumptions on which the diffusion process is analyzed. On this basis, the present paper seeks to propose a developed and dynamic innovation diffusion model through the application of system dynamics methodology. This methodology has found its followers in various fields as an effective approach in studying dynamic and complex behaviors of economic and social systems. The proposed model is simulated by Vensim DSS software and its validity is verified by the use of statistical and systemic tests. Moreover, the model is applied to a new product of the B.A Foodstuff Company. After ensuring the reproduction of real behavior, some scenarios are performed in order to ameliorate the process. The results of the scenarios indicate that the “word of mouth” factor has a greater effect on accelerating the diffusion process than “advertising” factor. As such, factors such as the satisfaction of primary consumers, affecting the advertisement procedure through the ‘word of mouth’ would play a major role in innovation diffusion.