پديد آورندگان :
دادرضايي، سيدطه نويسنده مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي خوزستان، اهواز S. T. Dadrezaei, , نظري، كيومرث نويسنده مركز منطقه‌اي تحقيقات زنگ غلات، ازمير، تركيه K. Nazari,
كليدواژه :
نشانگرهاي مولكولي , ژن‌هاي مقاومت , زنگ‌هاي گندم , مقاومت گياه كامل , مقاومت گياهچه‌اي
چكيده فارسي :
در اين تحقيق حضور و عدم حضور 18 ژن از ژن‌هاي مقاومت به زنگ قهوه‌اي (Lr)، زنگ سياه (Sr) و زنگ زرد (Yr) در 124 ژنوتيپ گندم ايران با استفاده از نشانگرهاي مولكولي مورد بررسي قرار گرفت. با استفاده از نشانگرهاي مولكولي ژن‌هاي مقاومت گياهچه‌اي Lr25، Lr28، Lr29 و Sr26 و يا قطعات ژني Lr19/Sr25، Lr20/Sr15/Pm1، Lr24/Sr24، Lr26/Sr31/Yr9، Lr35/Sr39 و Lr37/Sr38/Yr17 و همچنين حضور و عدم حضور قطعه ژني مقاومت گياه كامل نسبت به زنگ قهوه‌اي، زنگ زرد و سفيدك پودري Lr34/Yr18/Pm36 در 124 ژنوتيپ گندم ايران بررسي شد. نتايج نشان داد با استفاده از نشانگرهاي به كار گرفته شده ژن‌هاي مقاومت گياهچه‌اي Lr25، Lr28، Lr29 و Sr26 و همچنين قطعه‌هاي ژنيLr20/Sr15 و Lr35/Sr39 در هيچ كدام از 124 ژنوتيپ مورد بررسي به جز در شاهدهاي مثبت حامل ژن‌ها مشاهده نشد. قطعه ژنيLr24/Sr24 تنها در لاين M-87-18 رديابي شد. فراوان‌ترين ژن‌هاي رديابي شده در ژنوتيپ‌هاي گندم ايران متعلق به قطعه‌هاي ژنيLr26/Sr31/Yr9 در
40 ژنوتيپ و Lr34/Yr18/Pm36 در 39 ژنوتيپ بود. پانزده ژنوتيپ از جمله ارقام تجن، اترك، دز، استار، رسول و MV-17حامل هر دو قطعه ژني مذكور بودند. قطعه ژني Lr37/Sr38/Yr17 در هفت ژنوتيپ رديابي شد. لاين‌هايWS-86-13، N-86-6، و N-87-6 حامل دو قطعه ژني Lr37/Sr38/Yr17 و Lr26/Sr31/Yr9 بودند و لاين
S-87-20 حامل دو قطعه ژني Lr34/Yr18/Pm36 و Lr37/Yr17/Sr38 بود. با استفاده از نشانگر csLV34b در هيچ يك از گندم‌هاي دوروم قطعه ژني Lr34 وجود نداشت.
چكيده لاتين :
To characterize leaf (Lr), stem (Sr) and stripe (Yr) rust resistance genes in 124 Iranian wheat genotypes, presence/ absence of 18 rust resistance genes were investigated using molecular markers. The Iranian wheat genotypes were characterized for the seedling resistance genes Lr29, Lr28, Lr25, and Sr26, the linkage groups Lr19/Sr25, Lr35/Sr39, Lr24/Sr24, Lr20/Sr15, Sr31/Lr26/Yr9, Lr37/Sr38/Yr17 and the widely used gene combination of Lr34/Yr18. The results showed that the seedling resistance genes Lr25, Lr28, Lr29, Sr26 and the gene combinations of Lr20/Sr15 and Lr35/Sr39 were not present in any of the studied genotypes and Lr24/Sr24 was found only in line M-87-18. The most frequent detected genes were Lr26/Sr31/Yr9 and Lr34/Yr18 in 40 and 39 genotypes, respectively. In 15 genotypes including commercial cultivars Tajan, Atrak, Dez, Star, Rasoul and MV-17 presence of Lr26/Sr31/Yr9 and Lr34/Yr18 combinations was confirmed. Lr37/Sr38/Yr17 was found in seven genotypes. Lines WS-86-13, N-86-6 and N-87-6 carried combination of Lr37/Sr38/Yr17 with Lr26/Sr31/Yr9 and combination of Lr37/Sr38/Yr17 with Lr34/Yr18 was detected in S-87-20. Using the tightly linked maker csLV34b, the presence of Lr34/Yr18 could not be confirmed in any of tested durum genotypes.
