بررسي آگاهي، عقايد و رفتارهاي بهداشتي داوطلبان سلامت شهر مشهد در رابطه با سرطان پستان در سال1391

Knowledge, beliefs, and health behaviors in those volunteering health in Mashhad, 2012

مقدمه: سرطان پستان يكي از عوامل منجر به مرگ در زنان محسوب مي شود. از جمله راهكارهاي اوليه پيشگيري از سرطان پستان و كاهش مرگ و مير ناشي از آن خودآزمايي پستان است. لذا اين مطالعه با هدف تعيين ميزان آگاهي، عقايد و رفتارهاي بهداشتي داوطلبان سلامت شهر مشهد در سال 1391انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه تحليلي مقطعي از نوع همبستگي در سال 1391 بر روي 410 نفر از داوطلبان سلامت 20 ساله و بالاتر كه از جمعيت تحت پوشش مراكز بهداشتي درماني شهري مشهد انتخاب شده بودند، انجام شد. روش نمونه گيري به صورت طبقه اي بود؛ به اين صورت كه هر يك از مراكز بهداشتي درماني شماره 1، 2، 3، 4 و 5 مشهد به عنوان طبقه در نظر گرفته شدند. سپس ليستي از افراد داوطلب سلامت مراكز بهداشتي درماني تهيه شد و بر اساس آن تعداد نمونه ها، به نسبت اين افراد در مراكز بهداشتي درماني تخصيص داده شد(داوطلبان سلامت كساني هستند كه به منظور ترويج رفتارهاي سالم در جامعه، مهارت هاي بهداشتي را فرا گرفته و دوره هاي آموزشي لازم را مي گذرانند و آموخته هاي خود را حداقل به 50 خانوار منتقل مي كنند). ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه2 قسمتي بوده كه بخش اول شامل اطلاعات فردي، سن، شغل، تحصيلات است. و قسمت بعدي شامل سوالات آگاهي از سرطان پستان و خودآزمايي پستان، سنجش عقايد بهداشتي و رفتارهاي مربوط به غربالگري و سوالات عقايد بهداشتي برگرفته از مقياس مدل اعتقاد بهداشتي Champion كه پايايي و روايي آن در مطالعات قبلي به اثبات رسيده است. داده ها به صورت خودگزارش دهي در مراكز بهداشتي جمع آوري شده و با استفاده از نرم افزار spss نسخه 18 و آزمون هاي آماري آناليز واريانس يك طرفه همبستگي پيرسون و اسپيرمن، تجزيه و تحليل شد. نتايج: ميانگين سني افراد مورد پژوهش 4/9±7/34 و ميانگين نمره آگاهي زنان مورد پژوهش7/3±6/9 بود. ضريب همبستگي پيرسون بين سن و نمره آگاهي تفاوت معناداري را نشان نداد(P=0.033, F=4.5, r=0.01). همچنين بين سن و نمره حساسيت درك شده و شدت درك شده ارتباط معناداري وجود داشت(p?0.05). بحث و نتيجه گيري: يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه ميزان آگاهي و رفتارهاي غربالگري زنان مورد پژوهش پايين بوده و اين امر بيانگر نياز به آموزش تكنيك هاي غربالگري و تاكيد دوره اي بر اهميت آنها در تشخيص زودرس سرطان پستان است. همچنين برنامه هاي آموزشي نيز بايد به گونه اي طراحي گردد كه بتواند بر عوامل مرتبط با عملكرد تشخيص زودرس سرطان پستان تاثير گذار باشد.

Background: Breast cancer is one of the most common causes of death in women. Among the primary preventive strategies to reduce breast cancer mortality is BSE (Breast Self- Examination). Thus, the aim of this of study was to evaluate Knowledge, beliefs, and health behaviors in those volunteering health in Mashhad, 2012. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted on 410 health volunteers above age 20 years who were selected by stratified sampling method from population covered by urban health centers of Mashhad. Each of 1 to 5 health centers of Mashhad was considered as a class. Cases were selected and studied from each class, proportional to the number of covered volunteers of that health center. Data were collected by self- report questionnaire and analyzed using SPSS software version 18 and statistical t-test, Spearman and Pearson correlation coefficient, linear regression. P value less than 0.05 was considered significance. The instrument data collection was questioner 2 parts, which included demographic information, age, occupation, education and the next questions contain questions about breast cancer and breast self-assessed health beliefs and Behaviors related to health screening questions and ideas from the Champion Health Belief Model Scale reliability and validity have been demonstrated in previous studies. Data were collected by self-report questionnaire and analyzed using SPSS software version 18 and statistical t-test, Spearman and Pearson correlation coefficient, linear regression. P value less than 0.05 was considered significance. Results: The mean age of that volunteering was34.7±9.4.A mean of Knowledge score of women of research was 9.6 ± 3.7. Pearson correlation between age and knowledge score difference was found (P= 0.033, F= 4.5, r=0.01) and there was significantly associated between age and scores for perceived susceptibility and perceived severity (p ? 0.05). Conclusions: The findings of this study showed that the level of Knowledge and screening behaviors of women is low and in the study expressed the need for training in screening techniques and emphasis on the importance of the diagnosis for breast cancer. Also, Training programs should be designed in a manner which factors affect the performance of early detection.