تعارض گزارش‌هاي آماري در بررسي‎هاي تاريخي؛ نمونه موردي، شمار زخم‎هاي امام حسين7

Inconsistency of Statistical Reports of the Historical Studies; a Case Study, the Number of Imam Hussein’s Injuries

تعارض گزارش‌هاي آماري در بررسي‎هاي تاريخي، يكي از مسايل دانش تاريخ و به ويژه تاريخ‎نگاري است. اين مسيله زماني اهميت خواهد يافت كه گزارش‌هاي آماري فراواني از يك رويداد در دسترس باشد. درباره حادثه كربلا، گزارش‌هاي آماري فراواني در منابع يافت مي‌شود. يكي از اين گزارش‌ها، شمار زخم‎هاي امام حسين7 است. براساس استقراي نويسنده، حدود چهارده گزارش آماري در اين زمينه ثبت شده است كه سازگاري آنها با يكديگر دشوار است. نويسنده در اين مقاله سعي مي‎كند با استفاده از روش تاريخ‎گذاري گزارش و تفكيك گزارش‎هاي زخم از گزارش‎هاي پارگي لباس، تعيين لباس امام7 در صحنه نبرد، بررسي تطبيقي روايت‎هاي شيخ مفيد، ابن اعثم و خوارزمي از لحظات پاياني زندگاني امام حسين7 و بازسازي صحنه نبرد با تكيه بر روايت شيخ مفيد، به گزارش آماري صحيح نزديك شود.

Contradiction of statistical reports of the historical studies is considered as one of the issues of the history science and particularly historiography. This issue gets a great significance when there exists a plentiful statistical report on an event. Regarding the tragedy of Karbala, it is found numerous statistical reports in different sources. One of these reports is concerned with the number of Imam Hussein’s injuries. According to the author, it has been registered around 14 reports in this regard while their conformity with one another is not easy. In this article, the author tries to achieve a sound statistical report via putting the date of report, taking the reports of injury apart from the reports on the tear of clothes, determining the clothes of Imam in the scene of battle, the comparative investigation of the narrations by Sheikh e-Mofid, Ibn e-A’sam and Kharazmi related to the last moments of Imam Hussein’s life as well as the reconstruction of battle scene relying on the narration by sheikh e- Mofid.