طراحي و امكان‌سنجي ساخت فانتوم آنتروپومورفيك تمام بدن انسان براي استفاده در بخش‌هاي پرتودرماني

Design and feasibility of construction anthropomorphic phantom human whole-body for use in radiotherapy

گسترش روزافزون مراكز پرتودرمانی در كشور جهت درمان بيماران سرطانی و افزايش سطح كيفی درمان، موجب شده است تا به فانتوم‌های معادل انسان برای انجام دزيمتری، كاليبراسيون و كنترل كيفی دستگاه‌های راديوتراپی نياز پيدا شود. فانتوم‌ها معمولاً به دو دستۀ همگن و غيرهمگن (آنتروپومورفيك) تقسيم‌بندی شده‌اند. هدف اصلی از اين مطالعه، امكان‌سنجی مواد لازم برای ساخت فانتوم غيرهمگن بدن انسان با توجه به امكانات موجود در كشور و همچنين طراحی فانتوم تمام بدن انسان است. برای اين منظور، ابتدا فانتوم راندو به‌عنوان مرجع انتخاب شد تا شبيه آن با موادی متفاوت ساخته شود. بنابراين، از تمام بدن فانتوم راندو موجود در كشور تصاوير سی تی گرفته شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار Solid Works از روی تصاوير سی تی، طراحی صورت گرفت؛ به‌گونه‌ای كه قسمت‌های استخوانی، اندام‌های توخالی و ريه در هر طراحی خارج شدند تا با مواد معادل هركدام پر شوند. بدين ترتيب، معادل بافت نرم از پلاستيك پلكسی گلاس كه ويژگی‌های مشابه با بافت انسان دارد، انتخاب شد. معادل بافت استخوان نيز طبق آزمايش‌های صورت‌گرفته روی درصد مشخصی از تركيبات پودر سوختۀ استخوان گاو، رزين اپوكسی و هاردنر استفاده شد. طبق نتايج حاصل‌شده، نمونه خمير معادل استخوان با دانسيتۀ gr/cm3 7/1 و همچنين، با عدد اتمی مؤثر (Zeff)674/13 امكان‌سنجی و ساخته شد. طراحی انجام‌شده شامل ديسك‌هايی از صفحات پلكسی گلاس است كه هر ديسك شامل قسمت‌های استخوانی، اندام‌های توخالی و ريه است. كه با مادۀ معادل خود پر خواهند شد. پس از خشك شدن كامل خمير استخوان در هر ديسك، در نهايت، اين ديسك‌ها روی ‌هم سوار شده و فانتوم آنتروپومورفيك بدن انسان را تشكيل می‌دهند.

Due to the increasing proliferation of radiotherapy centers in the country to treat cancer patients and raise the quality of treatment, it is needed to find the human equivalent phantom for dosimetry, calibration and quality control of radiotherapy devices. Generally, they are enumerated into two categories: homogeneous and nonhomogeneous phantoms (anthropomorphic). The main purpose of this study is the feasibility of the materials required for construction of nonhomogeneous phantoms of the human body with respect to existing facilities in the country, as well as phantom of the entire human body. For this purpose, Rando phantom was chosen as a reference to be made like Rando phantom with different materials. So the whole body Rando phantom CT images were available in the country. Using Solid Works software on CT images, the design was done. So that part of the bone, the hollow organs and lungs were removed in each design, then each were filled with the equivalent material. The Soft tissue equivalent was selected from the Plexiglas plastic, which has features similar to human tissue. The experiments were carried out on bone tissue equivalent percentage of burnt bone powder, epoxy resin and hardener. According to the results, the pulping samples of bone density 1.7 gr/cm3 and effective atomic number 13.674 (Zeff) are feasible. The design included a disk of Plexiglas plates that each disc includes the bone, the hollow organs and lung, filled with material equivalent. After complete drying of the dough bones on each disc, it is mounted on anthropomorphic phantoms that make up the human body