بررسي عوامل موثر بر تجارت زعفران ايران

Study of the Effective Factors on the Commerce of Iranian Saffron

با توجه به اهميت و نقش تجارت خارجي در توسعه اقتصادي كشور و نيز تاكيدي كه برنامهريزان اقتصادي كشور به گسترش صادرات غيرنفتي دارند و همچنين جهت رهايي از اقتصاد تك‌محصولي، لزوم توجه بيشتر به اقتصاد تك‌محصولي ضروري ميباشد. از ميان محصولات صادراتي برخوردار از مزيت نسبي زعفران به دليل موقعيت ويژه آن از لحاظ اشتغال‌زايي در بخش كشاورزي و ايجاد درآمد ارزي قابل‌توجه براي كشور يك محصول مهم در اقتصاد تلقي ميشود. اهميت زعفران به‌عنوان يك محصول صادراتي باارزش در اقتصاد كشور و همچنين اقتصاد جهاني، روز به روز آشكارتر ميگردد. براي حفظ مقام ايران) به‌عنوان بزرگ‌ترين توليدكننده و صادركننده زعفران (در بازارهاي جهاني و توسعه بيشتر صادرات اين محصول باارزش، شناخت مسايل و مشكلات صادرات و عوامل موثر بر آن، ميتواند گام مهمي در اين راستا باشد. ازاين‌رو، مطالعه حاضر به دنبال بررسي عوامل موثر بر تجارت زعفران ايران طي دوره زماني 92-1380 ميباشد، بدين منظور از مدل جاذبه و روش اقتصادسنجي پانل استفاده شد و نتايج نشان داد كه توليد ناخالص داخلي و جمعيت كشورهاي واردكننده و نرخ ارز به ترتيب با ضرايب 55/1، 015/0 و 54/0 تاثير مثبت و معنيداري بر تجارت زعفران ايران دارد.

Considering the role of the foreign commerce in economic development of the country and the emphasis of economy planners to develop non-oil exports, and also to get released from the single-product economy, it is necessary to pay more attention to one product economy. Among the export products with substantial privilege, saffron is considered as an important product in the economy. This is because of its special position in the occupation of farmers in the agriculture sector and having a considerable exchange income for the country. The importance of saffron as a valuable export product in the country’s economy and also in world economy becomes more obvious now. To keep Iran’s position as the greatest producer and exporter of saffron in world markets and increase the export of this valuable product, a study of the problems of export and its effective factors could be an important step in this case. Therefore, this research studied the effective factors on saffron commerce in Iran during the period of 2001-2013. In this study, the gravity model and the method of economy measuring panel is used. The result showed that the gross internal production and the population of importing countries and exchange rate with coefficients: 1.55, 0.015, and 0.54 have positive and considerable effect on Iranian saffron.