بررسي آزمايشگاهي سرعت آستانه ي حركت رسوبات غيرچسبنده ي غيريكنواخت در فلوم هاي مستطيلي تحت شيب هاي مثبت و معكوس

Laboratory Investigation of Incipient Motion Velocity of Non-uniform Non-cohesive Sediments in the Rectangular Flume Under Positive and Reverse Slopes

لحظه اي را كه ذرات رسوبي در مسير جريان شروع به حركت مي كنند، اصطلاحاً آستانه ي حركت رسوبات مي نامند. تاكنون مطالعات زيادي در خصوص تعيين سرعت آستانه ي حركت رسوبات غيرچسبنده ي يكنواخت در كانال هاي روباز با شيب مثبت انجام شده و روابط يا نمودارهايي در اين زمينه ارايه شده است، اما مطالعات در خصوص رسوبات غيرچسبنده ي غيريكنواخت به ويژه در شيب معكوس بسيار اندك مي باشد. در اين تحقيق با استفاده از يك فلوم آزمايشگاهي و تجزيه و تحليل ابعادي، شرايط آستانه ي حركت ذرات رسوبي غيرچسبنده ي غيريكنواخت بررسي گرديد. دراين آزمايش ها 9 نمونه رسوب غيرچسبنده ي غيريكنواخت با اندازه و ضريب يكنواختي مختلف در سه شيب مثبت 0005/0، 001/0 و 002/0 و سه شيب معكوس 0005/0، 001/0 و 002/0 مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه با افزايش شيب مثبت، پارامتر پايداري ذره كاهش و با افزايش شيب معكوس پارامتر پايداري ذره افزايش مي يابد. همچنين نتايج نشان داد با افزايش پارامتر اندازه ذره پارامتر پايداري ذره كاهش و با افزايش ضريب يكنواختي رسوبات، پارامتر پايداري ذره، افزايش مي يابد.

It is so called inception motion of sediments when sediment particles begin to move in a flow. So far numerous studies have been performed about the determination of inception motion of uniform non-cohesive sediments in the open channels with the positive slope and relations or graphs in this topic have been presented however, there are a few studies about inception motion of non-uniform non-cohesive sediments in the channels with the negative slope. In this research, conditions of inception motion of non-uniform non-cohesive sediments were investigated by using a laboratory flume and dimensional analysis. The 9 samples of non-uniform non-cohesive sediments with different size and uniformity coefficient at three positive slopes 0/0005, 0/001, 0/002 and three negative slopes, 0.0005, 0.001, 0.002 were examined in this experiment. Results showed that by increasing the positive slope, the stability parameter of particle reduces and by increasing negative slope, the stability parameter of particle increases. Moreover, results showed that by increasing particle size parameter, particle stability parameter reduces and by increasing the uniformity coefficient of sediments, particle stability parameter increases.