شناسايي و بررسي تغييرات جمعيت مگس‌هاي ميوه (Dip.: Tephritidae) انبه و گواوا در بلوچستان

Studies on identification and population dynamics of fruit flies (Diptera: Tephritidae) on Mango and Guava in Baluchestan, Iran

بررسي تغييرات جمعيت و شناسايي مگس‌هاي ميوه در باغ‌هاي انبه و گواواي دهستان كهير (80 كيلومتري شهرستان چابهار) در سال‌هاي 90- 1388 انجام شد. بدين منظور از تله‌هاي مكفيل، حاوي پنبه آغشته به متيل اوژنول و پروتيين هيدروليزات، شكر و مالاتيون تكنيكال، استفاده شد. پنج گونه مگس ميوهBactrocera zonata (Saunders) ، Bactrocera dorsalis Hendel، Dacus (Leptoxyda) persicus Hendel،Dacus (Didacus) ciliatus Loew وCarpomya vesuviana Costa جمع آوري شدند. بر اساس مشاهدات جمعيت مگس‌هاي ميوه انبه B. zonataبه طور مشخص از ساير گونه‌ها بيشتر بود و آفت جدي اين محصولات در منطقه است. به‌طور كلي مگس‌هاي شكار شده در باغ‌هاي گواوا بيشتر از باغ‌هاي انبه بودند اما به لحاظ آماري تفاوت معني‌داري نداشتند. مگس‌هاي ميوه در تمام طول سال حضور داشتند. جمعيت مگس هاي شكار شده از فروردين تا شهريور‌ماه افزايش پيدا كرد تا اينكه در شهريور‌ماه بالاترين جمعيت در باغ‌هاي انبه و گواوا شكار شدند و پس از آن روند كاهشي جمعيت تا بهمن ماه مشاهده مي‌شود. همچنين در بررسي تاثير عوامل اقليمي بر جمعيت مگس‌هاي ميوه مشخص شد كه دما و رطوبت نسبي اثر معني‌داري بر تغييرات جمعيت آن‌ها ندارند. به‌نظر مي‌رسد فراواني گياهان ميزبان عامل مهمي در نوسان جمعيت مگس‌هاي ميوه باشد.

Studies on population dynamics and identification of fruit flies were done in mango and guava orchards at Kahir village (80 km to Chabahar) in 2010-2011, using Macphail pheromone traps baited with a mixture of methyl eugenol and protein hydrolyzate, sugar and technical malathion. Five species, Bactrocera zonata (Saunders), Bactrocera dorsalis Hendel, Dacus (Leptoxyda) persicus Hendel, Dacus (Didacus) ciliatus Loew and Carpomya vesuviana Costa were caught in the traps. Observations showed that Bactrocera zonata was the dominant species and its population was significantly higher than other species. It appears to be a severe pest of these fruits. Generally, flies were caught in higher numbers in guava orchard than in mango orchard. However, the difference was not statistically significant. The fruit flies were present in the field throughout the year. They were caught in the traps in greater numbers from April to August and their population was at the peak in August in both mango and guava orchards, then population decline continued until February. Effect of climatic factors on the population of fruit flies also showed that temperature and Relative humidity have no effect on population fluctuation. Availability of host fruits was essential factor affecting population fluctuation.