ترسيم نقشه دانش مديريت فناوري در ايران با هدف كمك به سياست‌گذاري دانش در اين حوزه

مديريت فناوري، دانشي است كه در پيمودن مسير پيشرفت علمي و فناورانه كشور نقشي راهبردي برعهده دارد. اما رشد و توسعه‌ي اين دانش، خود مستلزم سياست‌گذاري و اين به نوبه‌ي خود، نيازمند شناخت دقيق وضعيت موجود در كشور در اين حوزه است. نقشه علم، ابزاري است كه قادر است اين شناخت را براي سياست‌گذاران و مديران علم و فناوري ايجاد كند. اين گونه مصورسازي‌هاي حوزه‌هاي علمي، درصدد فهم وضعيت دانش موجود و هدايت سياست‌هاي علمي‌اند؛ اگرچه اين پژوهش‌ها به خودي خود پيشنهادات و يا گزينه‌هاي سياستي خاصي ارايه نمي‌كنند. در اين پژوهش، با گردآوري ‌ بيش از 1600چكيده «مقاله چاپ شده در مجلات، مقاله ارايه شده در كنفرانس‌ها، پايان‌نامه‌هاي دانشجويي و كتب» به زبان فارسي در حوزه مديريت فناوري ـ كه از فروردين ماه سال 1380 تا شهريور ماه سال 1389 نوشته شده‌اند ـ و تحليل آن‌ها با استفاده از روش «تحليل هم‌رخدادي كلمات»، نقشه مفهومي رشته مديريت فناوري (تشكيل شده از 54 مفهوم) حاصل شده و سپس با استفاده از نرم‌افزار مصورساز VOSviewer، به‌صورت گرافيكي در فضايي دو بعدي ترسيم شده است. در اين نقشه دو بعدي، مي‌توان به «حجم دانش موجود در كشور و نحوه‌ي پراكندگي آن در هر زيرحوزه از اين رشته» و «ميزان ارتباط اين زيرحوزه‌ها با يكديگر در دانش موجود كشور» پي برد. اين نقشه، از نوع نقشه‌هاي بر اساس فاصله است كه در آن، فاصله كمتر بين دو مفهوم، نشان‌دهنده ارتباط قوي‌تر بين آن دو و مساحت بزرگتر دايره مربوط به هر مفهوم، بيان‌كننده ميزان اهميت آن مفهوم در دانش موجود كشور است. همچنين نقشه چگالي ترسيم شده، بخش‌هاي مهم‌تر هر نقشه را به خوبي نمايان مي‌كند. بر اساس نقشه حاصل شده از تحليل كل مدارك، «تحقيق و توسعه، نوآوري، مديريت دانش، سياست‌گذاري صنعتي، تجاري‌سازي فناوري، و سياست‌گذاري علم و فناوري» پركاربردترين موضوعات در دانش مديريت فناوري در ايران هستند.