بررسي تنوع ژنتيكي برخي ارقام انگور براساس صفات مورفولوژيك

Evaluation of genetic variation of some grape cultivars based on morphological traits

اين پژوهش بهمنظور مطالعه خصوصيات مورفولوژيك و بررسي تنوع ژنتيكي 15 رقم انگور در محل كلكسيون مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي، در قالب طرح كاملا تصادفي با 4 تكرار به اجرا درآمد. نتايج بهدست آمده از اين پژوهش، نشاندهنده دامنه وسيعي از تغييرات در بين ارقام مورد بررسي از نظر صفات اندازهگيري شده بود. در برخي صفات كليدي دستورالعمل آزمونهاي تمايز، يكنواختي و پايداري، از جمله تراكم كركهاي خوابيده بين رگبرگهاي اصلي در سطح زيرين پهنك، تراكم كركهاي ايستاده روي رگبرگهاي اصلي در سطح زيرين پهنك، تاولي شدن سطح رويي پهنك در برگ بالغ، رنگ آنتوسيانين رگبرگهاي اصلي در سطح رويي پهنك، تراكم كركهاي خوابيده نوك در شاخه جوان و رنگ سطح رويي پهنك در برگ جوان كه ضرايب تغييرات بالاتري نشان دادند، داراي تنوع بيشتري در بين ارقام انگور بودند. نتايج حاصل از ضرايب همبستگي نشان داد كه همبستگي مثبت و معنيداري بين برخي صفات مهم در تفكيك و تمايز ارقام وجود دارد. تجزيه خوشهاي بر اساس كليه صفات اندازهگيري شده به روش وارد صورت گرفت، كه در نهايت در فاصله 5، ارقام را به چهار گروه تقسيمبندي نمود. رقم كشمشي بيدانه قوچان در گروه جداگانه قرار گرفت و در بين برخي ارقام در ساير گروهها نيز تشابه نسبتا بالايي )بيش از 01 درصد( وجود داشت. نتايج نشان داد كه صفات كليدي دستورالعمل داراي تنوع بالايي بوده و به لحاظ يكنواختي و پايداري، بهخوبي قادر به تفكيك و تمايز ارقام ميباشند. بنابراين با توجه به اينكه بررسي اين ارقام در شرايط كاملا يكسان انجام گرفته است، ميتواند گزينش براي صفات مورد مطالعه صورت گيرد.

This research was conducted to study morphological and evaluation of genetic diversity in 15 grape cultivars from collections of Agriculture and Natural Resources, Research Center of Khorasan Razavi based on completely randomized design with four replications. Results showed extensive range of variations among cultivars and measured traits. In some key traits of tests for distinctness uniformity and stability descriptor including density of prostrate hairs between main veins on lower side of blade, density of erect hairs on main veins on lower side of blade and blistering of upper side of blade in mature leaf, anthocyanin coloration of main veins on upper side of blade surface, density of prostrate hairs on the shoot tip in young shoot and color of upper side of blade in young leaf, showed highest diversity coefficient, that is more diversity among studied grape cultivars. The results of correlation coefficients showed that positive and significant correlation had among some important traits in cultivars breakdown and distinctness. The cluster analysis was done based on all measured traits with ward method, finally in distance 5, the cultivars were classified to four groups. The cultivar of Keshmeshi bidaneh Ghochan located in separate group, and in among some cultivars of other groups were rather high similarity. Results showed that high diversity of key traits and in terms of uniformity and stability were able to breakdown and distinctness cultivars. Therefore to reason of cultivars evaluation in similar qualification, may have selection based on studied traits.