بررسي كيفيت فهرستنويسي توصيفي كتاب هاي عربي كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران در طول سال هاي 1380- 1386

Examination of the Quality of Cataloging of the Arabic Books in the IR Iran National Library during the period 2001-2007

پژوهش حاضر با هدف بررسي كيفيت فهرست نويسي توصيفي كتاب هاي عربي كتابخانه ملي جمهوري اسلامي ايران در طول سال هاي 1380-1386 انجام شده، و در آن به بررسي وضعيت فهرست نويسي توصيفي منابع مذكور بر اساس فهرست برگه هاي موجود بر روي اپك كتابخانه ملي و لوح فشرده كتابشناسي ملي ايران مبادرت شده است. در اين پژوهش كه از تحقيق توصيفي از نوع مطالعه- اسنادي بهره جويي شده، با استفاده از يك سياهه وارسي محقق ساخته به گردآوري اطلاعات اقدام گرديد، و از ويرايش دوم قواعد فهرست نويسي انگلو- امريكن به عنوان معيار صحت و سقم اطلاعات فهرست برگه ها استفاده شد. نمونه مورد بررسي در اين پژوهش، شامل 300 فهرست برگه كتاب هاي عربي كتابخانه ملي است كه با استفاده از روش نمونه گيري تصادقي طبقه‌اي و از بين 1310 فهرست برگه انتخاب شد. با بررسي نمونه مورد نظر مشخص شد كه به طور كلي، در 62/91 درصد موارد، صحيح عمل شده، و در 38/8 درصد موارد به طور صحيح عمل نشده است. در اين ميان ناحيه سرشناسه داراي بيشترين درصد صحت (71/99 درصد) و كمترين درصد خطا (29/0 درصد) و ناحيه عنوان داراي كمترين درصد صحت (45/80 درصد) و بيشترين درصد خطاست (55/19 درصد). از طرفي، يافته هاي آزمون Z بيانگر اين نكته است كه تفاوت بين صحت و خطا در تمام موارد به جز تعيين عنوان قراردادي معنادار است. به طور كلي درصد صحت در كار فهرست نويسي بيشتر از درصد خطا، و بنابراين، وضعيت فهرست نويسي توصيفي كتاب هاي عربي كتابخانه ملي در سطح نسبتاً مطلوبي است.

This research aimed at examining the quality of descriptive cataloging of the Arabic books cataloged in the National Library of the Islamic Republic of Iran during 2001-2007, for which the quality of descriptive cataloging on the catalog cards, on the libraryʹs OPAC, and in the National Bibliography database issued on CD was examined. The target collection consisted of 1310 catalog cards out of which 300 were selected as samples via stratified random sampling method. Anglo-American Cataloging Rules, 2nd ed. (AACR2) was considered and used as a criterion in order to verify the degree of correctness and conformity of the cards contents with the rules. It was revealed that, generally, the percentage of correctness of the card contents was 91.62% and the percentage of incorrectness was 8.38%. Also, the highest percentage of correctness (99.71%), and the lowest percentage of incorrectness (0.29%) were observed in the main entry areas; and the lowest percentage of correctness (80.45%) and the highest percentage of incorrectness (19.55%) were in the title areas. Also, results of uni-variable Z-test revealed that the difference between correctness and incorrectness was significant, except in assigning the uniform title. Generally, the percentage of correctness was more than the percentage of incorrectness; hence, one can conclude that the catalogers’ performance in regards with descriptive cataloging of the Arabic collection (except in assigning the uniform title) seemed to be favorable.