سنجش شاخصهاي توسعه در مناطق شهري با تأكيد بر كيفيت زندگي. مطالعۀ موردي: شهر كاشان

Assessment of Development Indicators in Urban Areas with an Emphasis on Quality of Life. Case Study: Kashan City

دستیابی به كیفیت زندگی یكی از اهداف راهبردی توسعۀ پایدار شهری قلمداد می­شود كه بشر در طول حیات خویش به دنبال ارتقاء كمی و كیفی آن بوده است.بنابراین می­توان گفت كه كیفیت زندگی هم هدف و هم وسیلۀ توسعۀ پایدار است. هدف مقاله حاضر، ارزیابی و سنجش شاخص­های توسعه به ویژه شاخص­های كیفیت زندگی در سطح مناطق و نواحی شهر كاشان است. برای رسیدن به این هدف از روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات میدانی استفاده شده است. شهر كاشان از دو منطقه و 10 ناحیة شهری تشكیل شده است كه در اینجا به علت گستردگیناحیه مورد مطالعه، نواحی 1، 3 و 8 به‌عنوان نمونه كه معرف ویژگی­های اقتصادی، اجتماعی و جمعیت­شناختی شهر كاشان هستند مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته­اند.همچنین با استفاده از فرمول كوكران تعداد 267 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند  و پرسش­نامه به صورت تصادفی بین آنها توزیع شده است. داده­های جمع‌آوری شده، با استفاده از نرم­افزار SPSSو آزمون­های ناپارامتریك كروسكال­والیس و كای­اسكوئرو در نهایت آزمون پارامتریك F یك طرفه/دانكن مورد تجزیه و تحلیل و ارزیابی قرار گرفته­اند. یافته­های بدست آمدهنشان­دهنده، تفاوت معنی­دار تا سطح 99% در رابطه با مؤلفه­های اقتصادی و كالبدی-زیست محیطی و تفاوت معنی­دار 95 درصد بین مؤلفه­های اجتماعی در سطح نواحی مورد مطالعه می­باشند. میانگین‌های رتبه­ای بدست آمده نشان‌دهنده، وضعیت اقتصادی، اجتماعی و كالبدی-زیست محیطی بهترناحیهیك نسبت به دوناحیهءدیگر است.

Achieving quality of life is considered one of the strategic goals of urban sustainable development which humans are seeking for promoting his life during his lifetime especially from 70s onwards , not only in quantitative dimension, nut in qualitative one. Therefore, it can be said that quality of life is both the aim and a means for sustainable development. In fact, quality of life can be considered   both as an input and an output. The present study aims to evaluate and assess indicators of development, especially indicators of quality of life in the regional level and districts of kashan city. To achieve this objective, descriptive- analytical method and filed studies have been used. Kashan city is composed of two regions and  10 urban districts which due to extensive range of study areas, regions 1,3 and 8 have been analyzed and studied as sample areas that represents economic, social and demographic characteristics of kashan  city. Therefore , the community of the study is the residents of the area mentioned of which 267 ones are selected using Cochran method and then the questionnaire was randomly distributed among them. Collected data obtained in the questionnaire have been analyzed and evaluated using SPSS software and Kroskalvalis  and Ellis and Chi-square non-parametric tests, Spearman and Pearson correlation coefficient and finally ANOVA F parametric test and Duncan Test. Obtained findings indicate that there is a significant difference among economic –physical and environmental components up to the level of 99% and also there is a significant difference between social components in the areas under study. Obtained rating means shows better economic, social physical and environmental conditions of region one than other two regions.