ارزيابي آلودگي آب هاي زيرزميني دشت بجستان جهت مصارف كشاورزي با استفاده از روش كريجينگ شاخص

بهره برداري و استفاده غير اصولي از منابع آب هاي زيرزميني باعث افت سطح و كاهش كيفيت اين آب ها شده است. اين پژوهش با هدف مدلسازي تغييرات مكاني ويژگي هاي شيميايي آب هاي زيرزميني دشت بجستان با استفاده از روش هاي زمين آماري كريجينگ معمولي و كريجينگ شاخص جهت مصارف كشاورزي انجام گرفته است. پارامترهاي شيميايي از كل ويژگي هاي آب زيرزميني و از كيفيت آب مربوط به 61 حلقه چاه انتخاب شدند. هر كدام از پارامترهاي اندازه گيري شده با استاندارد مصرف FAO جهت كشاورزي مورد مقايسه قرار گرفت. از بين پارامترهاي مذكور سه پارامتر سديم (Na)، نسبت جذبي سديم (SAR) و شوري (EC) از حد مجاز براي كشاورزي بيشتر بودند. در ابتدا نرمال بودن داده ها مورد بررسي و داده هاي غير نرمال به روش لگاريتم گيري، نرمال گرديدند. سپس تجزيه و تحليل واريوگرام ها براي اين سه پارامتر محاسبه شدند. معيار ارزيابي در اين پژوهش مقادير ميانگين خطا (ME) و مجذور ميانگين خطا (RMSE) با استفاده از روش اعتبار سنجي بود. سپس نقشه هاي پتانسيل كمي مربوط به اين سه پارامتر با استفاده از كريجينگ معمولي تهيه شد و در ادامه روش كريجينگ شاخص براي تهيه نقشه هاي ريسك عناصر كيفي در آب به كار گرفته شد. نتايج نشان داد پارامترهاي EC و SAR در اكثر چاه ها از حد استاندارد بالاتر بوده و بيشترين محدوديت مربوط به EC در آب هاي زيرزميني منطقه مورد مطالعه مي باشد كه در بيش از 59 حلقه چاه مهمترين عامل كاهش كيفيت آب مي باشد و مصرف آب اين چاه ها مي تواند در دراز مدت باعث شورشدن و كاهش نفوذپذيري خاك گردند.