«آموزه نيّت در متون تعليمي عرفاني»

On Intention (Niyyah) in Didactic Mystical Texts

«نيّت»،مقصود دروني از انجام عمل است. نيّت از مفاهيمي است كه در سنجش اعتبار و ارزش اعمال، بسيار اهميت دارد و در قرآن واحاديث بدان اشاره شده و ميزان سنجش اعتبار و ارزش اعمال به شمار رفته است. با توجه به اهميت نقش نيّت در انجام اعمال و اهميتي كه در متون ديني براي آن مقرر است، عارفان، فيلسوفان و انديشمندان الهي نيز در آموزه‌هاي خويش بدان پرداخته‌اند. اين نوشتار درصدد بررسي مفهوم نيّت و جايگاه آن در متون عرفاني و از منظر عارفان طريق حقيقت است. به اين منظور،با توجه به ديدگاه عارفان و ذكر شواهدي از متون عرفاني، به تبيين مفهوم نيّت و نسبت نيّت با عمل و نقش آن در اعتبار فعل پرداخته شده است. شواهد، نشان‌گر جايگاه بلندي است كه نيّت در آموزه‌هاي عرفاني دارد. نيّت نه تنها از اركان مهم تحقق فعل است بلكه ارزش عمل در گرو خلوص و راستي نيّت است.

Intention (niyyah) is the inner purpose of each deed. Intention is an important criterion for evaluating the acts and its importance has been reported in Quran and Hadith. Given the importance of intention in religious texts, mystics and theologians have teachings on the subject. This paper seeks to examine the concept of intention and its position in mystical texts and in Sufisʹ words and teachings. So besides explaining the concept of intention and its role in the truth fulfillment and value of an act, the opinion of famous mystics on the subject is presented in this paper. This study indicates the importance of intention in mystical teachings. Not only the intention is one of the important requirements of an act but also the value of an act depends on that. Keywords: intention (niyyah), mystical texts, act, sincerity