مسائل و مشكلات روش شناختي برنامه پژوهشي در ارزيابي روش شناسي هاي تاريخ انديشه سياسي

هدف اين مقاله نشان دادن مشكلات روش شناختي برنامه پژوهشي است كه در ارزيابي روش شناسي هاي تاريخ انديشه سياسي پديدار مي شود. برنامه پژوهشي بر اين مدعاست كه اصول و قواعد روش شناختي آن، براي ارزيابي نحوه شكل گيري، بسط و تكامل روش شناسي ها در هر حيطه اي از دانش بسنده است. در مقابل، اين مقاله بر اين استدلال است كه برنامه پژوهشي مذكور به دليل تاكيد بر منطق برساخته قادر به ارائه فهم و ارزيابي بسنده از روش شناسي ها نيست. از اين رو، آن برنامه در سه حيطه روش، نظريه و تفسير واجد مسائل و مشكلات عديده روش شناختي است. مسائل و مشكلات در حيطه روش آن است كه اين برنامه به مسائل شكل گيري روش شناسي ها و نيز افعال گفتاريكه در هنگام شكل گيري انجام مي دهند، وقعي نمي نهد. در حيطه نظريه، آن بعد هنجاري نظريه هاي سياسي را ناديده انگاشته، فقط بر بعد تبييني تمركز دارد و در حيطه تفسير، اين برنامه قادر نيست ابعاد قديمي پديده ها را نوآوري تلقي كند و ميان وجود فكت و تفسيرش تميز قايل شود؛ چون از نظر آن، هر گونه نوآوري مستلزم اين است كه پديده مذكور به لحاظ زماني در گذشته واقع نشده باشد و آزمون پذير باشد؛ در نتيجه اكتشاف پديده هاي گذشته تفسيري بديع تلقي نمي شود. بنابراين، برنامه پژوهشي به دليل توجه نداشتن به منطق دروني روش شناسي هاي انديشه، متضمن سه مشكل روش شناختي در روش، نظريه و حاصل كاربست روش، يعني تفسير، شده است و براي رفع اين مسائل، آن برنامه بايد دستخوش تغييرات بنيادين و نه جرح و تعديل هاي موقت شود.