تعيين تناسب اراضي استانهاي خراسان رضوي، جنوبي و شمالي براي كشت زيره سبز با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي و رهيافت مدلسازي

Land suitability assessment for cumin production using geographic information system and modeling approach

ارزيابي اراضي و انطباقپذيري نتايج باخروجي مدلهاي شبيهسازي ميتواند به اتخاذ تصميم در توسعه كشت گياهان كمك كند. در اين تحقيق، پتانسيل توليد و تناسب اراضي براي كشت زيره سبز و روش مجموع ارزشها و استفاده از CUMMOD در استانهاي خراسان به ترتيب با استفاده از مدل عوامل اقليمي و توپوگرافي تعيين شدند. طبق نتايج، با وجود پهنههاي كاملاً مناسب و مناسب، پتانسيل توليد استانها يكسان نبود. بر اساس مدل، مناطق جنوبي، و بخشي از مناطق مركزي و شمالي خراسان 2 تا 3 تن در هكتار) ، ولي در خراسان رضوي ، / شمالي قابليت بالايي در توليد زيره سبز دارند ( 5 2 و كمتر از 2 تن در هكتار قرار مي گيرد . در خراسان جنوبي /5- پتانسيل توليد در دو طبقه 2 عملكردهاي كمتر يا مساوي 2 تن در هكتار براي مناطق مركزي و جنوب استان و عملكردهاي بين 2/5-2 تن در هكتار براي مناطق شمالي آن تعيين شد. در خراسان شمالي شيب خاك و جهت شيب ، در خراسان رضوي جهت شيب و دماي حداكثر و در خراسان جنوبي دماي حداكثر منطقه به عنوان مهمترين عوامل محدودكننده شناخته شدند. در اين مطالعه با وجود عوامل محدودكننده، عمده پهنهها مناسب شناخته شدند، چرا كه اثر ساير عوامل در روش مجموع ارزشها اغراق در ساير عوامل را تحت تاثير قرار ميدهد و نتايج را واقعگرايانهتر ميكند. در كل نتايج نشان داد كه با توجه به كاهش طول فصل رشد گياه زيره سبز از سمت خراسان شمالي به رضوي و رضوي به سمت خراسان جنوبي از پتانسيل توليد اين گياه كاسته ميشود.

Land evaluation and its consistency with simulation model’s outputs could assist decision making to develop plants for cultivation. In this study land suitability and potential yield of cumin was determined using CUMMOD and sum of values method by climatic and topographic factors, respectively, as a case study in Khorasans provinces. Results revealed that despite of the majority of favorable and completely favorable zones, potential yield was not the same in studied provinces. The CUMMOD results revealed that southern, a part of central and a part of northern areas of northern Khorasan province have considerable capability to produce cumin (2.5 to 3 ton ha-1). Potential yield was in two classified ranges as 2-2.5 ton ha-1 and < 2 ton ha-1, while, predicted potential yield for central and southern parts of South Khorasan province was < 2 ton ha-1 and 2-2.5 ton ha-1 for corresponding northern parts. Slope and aspect for northern, aspect and maximum temperature for Razavi and maximum temperature for southern Khorasan were the most limiting factors. In this study, although limiting factors were detected, but the majority of zones were located in favorable and completely favorable zones, because sum of values method avoids exaggerated effects of some factors. Therefore, results are more realistic. Overall, our results confirmed that the potential yield will decrease along with moving from northern Khorasan province toward South Khorasan province, which stems from shortening of the growing season.