بررسي اثرات تناوب هاي زراعي مختلف گندم در خصوصيات فيزيكو-شيميايي خاك و عملكرد اقتصادي در شرايط ديم كرمانشاه

اين تحقيق با هدف بررسي اقتصادي و برخي خصوصيات خاك در تناوب هاي زراعي مختلف گندم در شرايط ديم سرارود- كرمانشاه به مدت شش سال زراعي از پاييز 1385 تا تابستان 1391 انجام شد. آزمايش در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در دو قطعه زمين مجاور هم اجرا شد و تيمارها شامل پنج تناوب زراعي گندم - گندم، آيش - گندم ، نخود -گندم ، ماشك -گندم و گلرنگ -گندم بود. نتايج نشان داد درصد كربن آلي خاك در ابتدا و انتهاي دوره آزمايش متفاوت بود و تيمار ماشك -گندم با 18/0 درصد افزايش نسبت به اول دوره، بيشترين افزايش درصد كربن آلي را در ميان تيمارها داشت. تناوب هاي گلرنگ-گندم و آيش-گندم به ترتيب كمترين و بيشترين ميزان فشردگي خاك را در عمق 30-20 سانتيمتري خاك داشتند ولي در عمق هاي 20-0 و 40-30 سانتيمتري بين تيمارها از لحاظ ميزان فشردگي خاك تفاوت معني داري وجود نداشت. نتايج همچنين نشان داد ميزان نفوذپذيري خاك در پايان آزمايش در تيمارهاي گلرنگ-گندم و آيش-گندم به ترتيب بيشترين و كمترين ميزان را داشتند. همچنين نتايج بررسي اقتصادي نيز نشان داد تناوب نخود-گندم در مقايسه با تيمار هاي ديگر اقتصادي تر است. تناوب گلرنگ-گندم بعداز نخود-گندم در مقايسه با ساير تيمار ها دومين تيمار اقتصادي است. از اين مطالعه نيتجه گيري مي شود اعمال تناوب نخود، ماشك و گلرنك در افزايش و حفظ حاصلخيزي خاك موثر بوده و عملكرد اقتصادي را افزايش مي دهد و براي توليد پايدار و اقتصادي اعمال اين تناوب ها ضروري است.