تجلي و ظهور امام زمان در هستي

تجلي و ظهور، مفهومي بنيادين در عرفان نظري به شمار مي‌آيد و هم‌رديف با مفاهيمي چون وحدت و كثرت، اسما و صفات، انسان كامل و فنا، پرگستره و پركاربرد است. عرفان آن‌گاه از تجلي و ظهور سخن به ميان مي‌آورد كه عزم رخ گشودن از حقيقت مطلقه نمايد. وجود مطلق تا بر اطلاق خود باقي باشد، دست معرفت نظري و عملي، و عقلي و شهودي، هرگز بدان نمي‌رسد و نقاب بر رخ، از ازل تا ابد پوشيده مي‌ماند. آن‌گاه كه اراده كند پرده از رخ برگيرد، تعيّن مي‌يابد و با نخستين تعيّن جلوه كرده، سلسله تجليات و ظهورات نيز مي‌آغازد. كلام، نظام پيدايش عالم را خلقت مي‌نامد؛ فلسفه با عليّت، هستي را برمي‌رسد و عرفان نظري با تجلي و ظهور وجود را مي‌كاود. از تجلي و ظهور با تشان و تنزل و مانند آن نيز ياد مي‌آورند. از ديگر سو، عرفان نظري و عملي چنان با مفهوم و حقيقت انسان كامل در هم تنيده كه كم‌تر جايي از آن را بدون حضور وي بتوان به فرجام رساند. از آن‌جا كه پرشكوه‌ترين مصداق خليفه الله و برترين انسان كامل محمّدي? در اين روزگاران و تا برپايي قيامت، موعود اديان، مهدي? است، كنكاش در ارتباطِ اين دو مفهوم بنيادي مي‌تواند سرآغازي بر بسياري معارف امامت و پژوهش‌هاي دامنه‌دار ميان‌رشته‌اي، به‌ويژه در حوزه عرفان و مهدويّت باشد. نوشتار پيش‌ رو بر آن است تا آغازگري باشد بر اين پويش و كاوش.