بررسي مقاومت ژنوتيپ‌‌‌‌‌هاي باقلا به بيماري لكه‌شكلاتي (Botrytis fabae Sard.) در منطقه گرگان

Investigation of resistance to chocolate spot (Botrytis fabae sard) in faba bean (Vicia faba L.) in Gorgan region

بیماری‌های قارچی نظیر بیماری لكه‌شكلاتی (Botrytis fabae sard)یكی از مهم‌ترین بیماری‌های گیاه باقلا (Vicia faba L.) در مناطق مرطوب می‌باشد كه منجر به كاهش عملكرد باقلا می‌شود. این تحقیق با هدف بررسی مقاومت مزرعه‌ای ژنوتیپ‌های باقلا شامل 35لاین به همراه رقم شاهد حساس ILB 365 و شاهد محلی (بركت) در برابر بیماری لكه‌شكلاتی در ایستگاه تحقیقات كشاورزی گرگان انجام شد. نتایج تجزیه واریانس حاكی از اختلاف ژنوتیپ‌ها از نظر عملكرد، اجزای عملكرد و صفات مرتبط با مقاومت به بیماری در سطح احتمال یك‌درصد بود. بالاترین عملكرد دانه، ارتفاع بوته و وزن100دانه به رقم بركت تعلق داشت و ژنوتیپ‌های FLIP03-35FB، FLIP03-58FB و FLIP03-33FB در رتبه‌های بعد قرار گرفتند. به‌‌منظور بررسی واكنش ارقام نسبت به لكه‌شكلاتی، میزان وقوع و شدت بیماری در فاصله‌های زمانی مشخص از ظهور علایم پیشرفت بیماری تا زمان برداشت اندازه‌گیری و بر این اساس، منحنی پیشرفت بیماری رسم و با استفاده از آن، متغیرهای AUDPC، rAUDPC و sAUDPC محاسبه شدند. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه واریانس، مقایسه میانگین و تجزیه كلاستر بر اساس مقادیر AUDPC وrAUDPC ، تفاوت معنی‌داری بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی و عكس‌العمل آن‌ها نسبت به بیماری وجود داشت. ژنوتیپ‌های ILB 365، FLIP03-57FB، FLIP03-43FB و FLIP03-59FB حساس و ژنوتیپ‌های Icarus، FLIP03-29FB، FLIP03-30FB، FLIP03-34FB و FLIP03-52FB با دارابودن كمترین مقادیر AUDPC مقاوم تشخیص داده شدند.

Fungal diseases, chocolate spot (Botrytis fabae Sard) is the most destructive diseases of faba bean and causes considerable dramatic damage losses on faba bean yield worldwide. The levels of resistance to chocolate spot were evaluated in 35 faba bean cultivars and one susceptible check (ILB365) and local check (Barkat) at the Gorgan Agricultural Research Station during the 2010 and 2011 cropping seasons. The obtained results showed a significant difference (P < 0.01) among genotypes for yield, yield component and related traits to disease resistance. Barkat, FLIP03-35FB and FLIP03-58FB produced the highest plant height, seed yield and 100 seed weight, respectively. In order to determine genotype reaction to chocolate spot, disease symptoms scored in certain intervals until harvest, then AUDPC, rAUDPC and sAUDPC was calculated. A significant variation among the tested genotypes and their reaction to chocolate spot disease was found. Results of variance, comparing the mean and also cluster analysis revealed that ILB 365, FLIP03-57FB, FLIP03-43FB and FLIP03-59FB where susceptible. Whereas, Icarus, FLIP03-29FB, FLIP03-30FB, FLIP03-34FB and FLIP03-52FB introduced as resistance genotypes to chocolate spot judged by the lowest AUDPC.