بررسي توزيع فراواني علل و فاكتورهاي خطر همراه End Stage Renal Disease در بيماران تحت همودياليز از سال 1378 تا 1386در ايران

Assessment of the causes and risk factors associated with end stage renal disease (ESRD) in hemodialysis patients from 2000 to 2009 in Iran

چكيده مقدمه :از آنجا كه در ايران برخي از اطلاعات اپيدميولوژيك در پايگاه اطلاعاتي وزارت بهداشت و درمان كشور از كليه استانها جمع آوري و ثبت مي گردد، درك بهتر از فاكتورهاي كلينيكي و اپيدميولوژيكي مرتبط با ESRD جهت تصميم گيريهاي درماني و نيز مداخلات پيشگيرانه در امر ارتقاي سلامت عمومي و برنامه هاي بهداشتي بسيار كمك كننده است، مطالعه ما با هدف بررسي فراواني شاخص هاي مرتبط با ESRD و دياليز در فاصله زماني سال هاي 1386– 1378 انجام شد . روش بررسي: مطالعه بصورت توصيفي- تحليلي( Cross Sectional) طراحي شده است. داده هاي مورد نياز از پايگاه داده هاي اداره بيماري هاي خاص وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي جمهوري اسلامي ايران در بازه زماني 1386-1378 مربوط به 12797 بيمار استخراج شد. محدوديتي جهت ورود بيماران وجود نداشت. سپس كليه داده ها وارد نرم افزار SPSS شده و تحت تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت. يافته ها: تعداد 12979 (??/?? درصد مرد و ??/?? زن) نفر در طي سال هاي 2000 تا 2009 وارد مطالعه شدند. ميانگين سني 61/17±8/58 بروز كلي ESRD در مردان (در مقايسه با توزيع جنسي در جمعيت نرمال) بيشتر از زنان بود. شايعترين اتيولوژي ديابت (5/25%) و بعد از آن فشار خون (3/23%) بود. ميزان فراواني نسبي ديابت و فشار خون در بيماران مورد مطالعه طي سال هاي 2000 تا 2009 تغيير واضحي نكرده بود. بين گروه هاي خوني و ESRD رابطه معني داري پيدا نشد. فراواني آنمي در زنان مبتلا به ESRD بيشتر بود و سطح تحصيلات با هموگلوبين بيماران رابطه مستقيم داشت (001/0 > P). نتيجه گيري: ميزان بروز ESRD در طي دوره مورد مطالعه رو به افزايش بوده است. همچنين از نظر HIV در اواسط دوره شاهد كاهش و در پايان دوره شاهد افزايش اين بيماري بوده ايم كه مطالعات بيشتري را طلب مي كند. كلمات كليدي: آنمي، شيوع، همودياليز، ESRD، ايران.

ABSTRACT Background and Aim: According to the recorded data on the Health Ministry database, a better understanding of clinical and epidemiological factors associated with ESRD can be helpful for decision making about the treatment and preventive interventions with the aim of public health promotion and development of health programs. This study aimed to evaluate the prevalence of ESRD and dialysis-related factors from 2000 to 2009. Material and methods: In this cross sectional study, data were obtained from specific diseases office of the Ministry of Health and Medical Education of the Islamic Republic of Iran from 2000 to 2009. There was no limitation on patient entry. Finally data were analyzed using SPSS software. Results: This study included 12797 patients (57.07% male and 42.57% female) from 2000 to 2009. The overall incidence of ESRD in men (compared to the gender distribution in the normal population) with a mean age of 58.8 (SD = 17.61) was higher in comparison to women. The most common etiologies were diabetes (25.5%), and hypertension (23.3%) respectively. There were no significant changes in diabetes and hypertension frequencies in the patients between 2000 and 2009. No significant relationship was found between blood groups and ESRD. Prevalence of anemia was higher in the women with ESRD and hemoglobin levels were directly correlated with educational status (P < 0.001). Conclusion: The incidence of ESRD has been on the increase during this study. Also we found a decrease in the middle and an increase at the end of the study in the prevalence of HIV which calls for further assessments. Keywords: Iran, ESRD, Hemodialysis, Prevalence, Anemia