تحليل آثار اقتصادي- اجتماعي پذيرش كشت دوم پس از برنج در شهرستان فومن

The Socio-economic effects of accepting the second culture after rice in Fouman Township

پژوهش حاضر با هدف بررسي آثار اقتصادي ـ اجتماعي پذيرش كشت دوم پس از برنج در شهرستان فومن در سال 1393 انجام شد. براي اين منظور، بيست و دو شاخص اجتماعي در قالب هفت عامل اصلي شامل مشاركت، امنيت، آموزش، حضور جوانان و زنان، رضايت از وضعيت موجود، بيكاري و مهاجرت و سه شاخص اقتصادي در مقياس هاي كمي و كيفي بر اساس طيف شش گزينه اي ليكرت ارزيابي شدند. پژوهش به روش علّي ـ قياسي با نمونه گيري تصادفي طبقه بندي شده از روستاهاي مورد مطالعه انجام شد و داده هاي پژوهش با استفاده از ابزار پرسش نامه از 202 شاليكار (101 نفر پذيرنده و 101 نفر نپذيرنده كشت دوم) جمع آوري شد. روايي ظاهري پرسش نامه با استفاده از نظرات استادان دانشگاهي و كارشناسان كشاورزي مورد بررسي قرار گرفت و اصلاحات لازم اعمال شد. به منظور بررسي اعتماد (پايايي) پرسش نامه نيز از روش بازآزمايي استفاده شد. جهت تجزيه و تحليل داده ها از آزمون t، اندازه اثر و تحليل منفعت به هزينه استفاده شد. نتايج نشان داد كه ميزان درآمد و سود حاصل از كشت محصول اصلي (برنج) و نيز كشت دوم در يك سال زراعي در پذيرندگان كشت دوم نسبت به نپذيرندگان كشت دوم به مراتب بالاتر و اجراي كشت دوم از نظر اقتصادي مقرون به صرفه بود. از مهم ترين آثار اجتماعي اجراي كشت دوم مي توان به كاهش ميزان مهاجرت و بيكاري در خانوارهاي پذيرنده كشت دوم اشاره كرد. علاوه بر آن، با اجراي كشت دوم، به ترتيب اولويت عواملي چون مشاركت، رضايت از وضعيت موجود، امنيت، آموزش و حضور جوانان و زنان، بهبود قابل توجهي را نشان دادند.

The objective of this study was to investigate the socio-economic effects of accepting the second culture after rice in Fouman township, Guilan province, in 2014. Therefore, twenty two social indices in seven major factors including participation, safety, education, youth and women attend, current status satisfaction, unemployment and immigration and three economic indices in qualitative and quantitative scales based on the Likert’s six-point scale were assessed. This research was carried out by casual-descriptive method with random sampling assortment from the studied villages and data were collected from 202 paddy farmers (101 accepters and 101 non-accepters of second culture) using the questionnaire. The face validity of the questionnaire was assessed and revised by the University Staffs and Agricultural experts. To evaluate the reliability of the questionnaire the test-retest method was used. Data was analyzed using the t-test, effect size and cost-benefit analysis. Results indicated that income and profits rate derived from the main (rice) and second culture in one cropping year was higher in the acceptors than the second culture non-accepters and its economic terms advantageous. The most important social impact was reducing in immigration and unemployment in the families of second culture acceptors. Furthermore, the social indices such as participation, current status satisfaction, safety, education and youth and women attend improved respectively with the implementation of the second culture.